Przedstawiciele świata mediów, w tym dziennikarze-praktycy, medioznawcy ze środowisk akademickich, reprezentanci branży PR oraz studenci, we wtorek 10 marca spotkali się w auli Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu, aby dyskutować o kierunkach, w jakich zmierza współczesne dziennikarstwo. Wszystko to w ramach I Ogólnopolskiego Sympozjum Dziennikarskiego, którego organizatorami byli: Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej WSH oraz Stowarzyszenie Dziennikarzy RP – Oddział w Katowicach.
I Ogólnopolskie Sympozjum Dziennikarskie, to, jak podkreślają jego organizatorzy, inicjatywa mająca na celu rozpoczęcie merytorycznej dyskusji nad problemami, z którymi obecnie mierzy się szeroko pojęte dziennikarstwo oraz zawody okołodziennikarskie „Sympozjum jest inicjatywą ważną po pierwsze z powodu pragmatycznego. Trwająca właśnie nowelizacja Prawa Prasowego to dyskusja, przed którą nie da się uciec. Wiele rozwiązań z lat 80-tych musi ulec zmianie. Czy bowiem jest dzisiaj dziennikarstwo i media? Sympozjum jest też okazją, by rozmawiać o etyce dziennikarskiej. Chcielibyśmy, aby rekomendacje z dzisiejszego spotkania posłużyły tym, którzy pracują nad ustawą” – mówił prof. Michał Kaczmarczyk, rektor WSH, otwierając I Ogólnopolskie Sympozjum Dziennikarskie.
Na istotę dyskusji wskazał również Kazimierz Zarzycki, Honorowy Prezes Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy RP w Katowicach: „Bardzo się cieszę, że dyskusję podejmujemy teraz, gdy dziennikarstwo polskie jest na rozdrożu, przeżywa wiele problemów i sporów. Nawet fakt, że są dwa stowarzyszenia dziennikarskie i ze sobą nie współpracują, pokazuje jak ważny to temat”.
Sympozjum zostało podzielone na trzy moduły tematyczne. W pierwszym z nich, którego moderatorem był prof. Dariusz Rott z Uniwersytetu Śląskiego, redaktor naczelny miesięcznika „Śląsk”, prelegentami byli: red. Marcin Twaróg z „Dziennika Zachodniego”, który przybliżył słuchaczom zagadnienie własności intelektualnej, prawa autorskiego oraz zasady dozwolonego użytku i cytatu, oraz redaktor naczelna „Wiadomości Zagłębia” Jadwiga Krzeszowiec, która zwróciła uwagę na rozbieżność pomiędzy propozycjami zawartymi w nowelizacji ustawy o Prawie Prasowym a praktyką dziennikarską. „To przykre, w jaki sposób treści są kradzione przez innych wydawców. W środowisku mediów nie zawsze sprawa kopiowania materiałów jest ostro stawiana. Przymykanie oczu na taką sytuację podważa sens prowadzenia działalności dziennikarskiej. Tym bardziej, że Prawo Prasowe i Prawo Autorskie wcale nie jest jasne, a sądy nie zawsze wiedzą jak orzekać” – podkreślał red. Twaróg.
Polemikę wśród uczestników Sympozjum wzbudziła także uwaga red. Krzeszowiec na temat prawa do autoryzacji: „Część środowiska przyjmuje z optymizmem informację o zniesieniu prawa autoryzacji. Jestem gorącą przeciwniczką tego pomysłu, bo, wbrew pozorom, nie będzie to korzystne ani dla dziennikarzy, ani dla wydawcy, ani dla redaktorów naczelnych. Dziennikarza musi bowiem zweryfikować informację i podać ją rzetelnie” – mówiła Jadwiga Krzeszowiec. „Jestem absolutną przeciwniczką autoryzacji. Każdy kto rozmawia z dziennikarzem powinien wiedzieć o czym mówi i co mówi” – padł głos Grażyny Kurowskiej, wieloletniej dziennikarki, konsultantki ds. komunikacji społecznej.
„W dziennikarstwie nie ma dziś ram. Co nam po prawie do autoryzacji czy kwestii cytowania, kiedy mamy do czynienia z pseudodziennikarzami” – pytała dr Agnieszka Walecka-Rynduch z Ośrodka Badań nad Mediami.
Moduł drugi poświęcony został zawodowi dziennikarza i zawodów okołodziennikarskich. Moderatorem i zarazem prelegentem, który poruszył w tej części zagadnienie różnic pomiędzy dziennikarstwem a public relations, był dr Krystian Dudek, dyrektor Instytutu DziKS WSH. Wystąpienia przygotowali również: dr Krzysztof Karwat, dr Grażyna Majkowska z Uniwersytetu warszawskiego oraz Katarzyna Zych z Polskiego Stowarzyszenia Public Relations. – Dziś mamy do czynienia z popadaniem dziennikarstwa we władzę amatorów. Próbą dowartościowania dziennikarstwa amatorskiego jego stosowanie określenia „dziennikarz oddolny”. Wydaje mi się, że nastąpiła zmiana znaczeniowa zawodu dziennikarza. Dzisiaj w tę funkcję wchodzi np. bloger. Być może wynika to z malejącego zapotrzebowania na interpretację, analizę i syntezę faktów. Kurczy się rola typowego dziennikarza, która sprowadza go do stojaka na mikrofon – podkreśliła dr Majkowska, która zauważyła także problem popełnianych przez dziennikarzy, rażących błędów językowych.
W trzeciej części Sympozjum, moderowanej przez prof. Michała Kaczmarczyka, prelegenci: prof. dr hab. Marian Gierula z Uniwersytetu Śląskiego, prof. UŚ dr hab. Krystyna Doktorowicz oraz Krzysztof Wodecki, freelancer, współpracownik mediów, przyjrzeli się aspektom etycznym zawodu dziennikarza. – Dziś coraz częściej spotykamy się z dziennikarzami śledczymi, którzy stają się celebrytami. Jest to swego rodzaju kuriozum, jeżeli dziennikarz śledczy staje się osobą rozpoznawalną. Powstaje pytanie, jak daleko taki dziennikarz może posunąć się w zbieraniu i ujawnianiu zdobytych przez siebie informacji. Sławetnym przykładem niech będzie wciąż świeża sprawa Kamila Durczoka i czasopisma „Wprost” – mówiła prof. Doktorowicz.
Zainteresowanie i przebieg Sympozjum potwierdziły, jak potrzebna jest to inicjatywa. Profesjonalna i momentami pełna emocji dyskusja w gronie praktyków, akademików oraz studentów dziennikarstwa pokazała jak wiele jest punktów widzenia na te same problemy. Rozwój technologii i zmiany okoliczności, w jakich funkcjonuje dziennikarstwo i sfera Public Relations, determinują charakter i jakość tych dziedzin oraz wymagają zmian systemowych, do których impulsem jest właśnie to wydarzenie – podsumowuje dr Krystian Dudek – Obrady I Sympozjum zostaną podsumowane wnioskami, które będą spisane i przekazane zainteresowanym środowiskom. Stanowić też będą podstawę do II Sympozjum planowanego w czerwcu br. w Wyższej Szkole Humanitas, a następnie III Sympozjum planowanego w Warszawie. III Sympozjum zostanie podsumowane publikacją naukową – dodaje dr Magdalena Boczkowska, z-ca dyrektora Instytutu DziKS WSH.
Patronem merytorycznym I OSD został Ośrodek Badań nad Mediami Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, a partnerami merytorycznymi: Polskie Stowarzyszenie Public Relations i Kongres Profesjonalistów Public Relations Rzeszów.
PRoto.pl było patronem medialnym wydarzenia
