TŁO
Polski rynek pracy wciąż potrzebuje pracowników cudzoziemskich. Według Barometru Zawodów, w 2021 roku brakować będzie pracowników w branży budowlanej, produkcyjnej, medyczno-opiekuńczej, TSL, edukacyjnej i spożywczej. Zalety zespołów wielokulturowych dostrzegają również korporacje, które kompleksowo dostosowują rekrutację i miejsce pracy do potrzeb migrantów. Jak podaje ABSL, Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych, należy szacować, że pracownicy sektora usług biznesowych w Polsce pochodzą z ponad 50 krajów świata.
Odpowiedzią na wysoki popyt jest wysoka podaż na rynku pracy. Według danych Urzędu ds. Cudzoziemców 2020 roku, wnioski o udzielenie zezwolenia na pobyt w Polsce złożyło 280,8 tys. migrantów, w tym 76 proc. w związku z pracą. Wiele firm, decydując się na kadrę z zagranicy, korzysta z usług outsourcingowych czy agencji pracy, obawiając się skomplikowanych i zasobochłonnych procedur. Zdarza się też zatrudnienie na umowach „ustnych”, co może skutkować przymusowym wydaleniem z kraju i wysoką karą finansową dla cudzoziemca. Jednocześnie w społeczeństwie przyjmującym funkcjonuje wiele stereotypów o przybyszach – są „inni”, „nieuczciwi”, „zabierający pracę”.
Fundacja Ukraina wyszła naprzeciw oczekiwaniom pracodawców i pracowników. Realizowana od 2020 do 2021 roku na Dolnym Śląsku kampania informacyjno-edukacyjna „Wiem, zatrudniam, zyskuję” ma na celu pokazanie obu stronom – pracodawcom i pracownikom cudzoziemskim korzyści płynących z współpracy. Przedsiębiorców zaś wyposaża w wiedzę z zakresu legalnego zatrudniania migrantów i efektywnej pracy w zespole wielokulturowym.
Kampania realizowana jest w ramach projektu „Integracja, adaptacja, akceptacja. Wsparcie obywateli państw trzecich zamieszkałych na Dolnym Śląsku”, który jest współfinansowany z Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz budżetu państwa.
IDEA I EFEKTY
Ideą kampanii jest wyrównanie szans pracowników cudzoziemskich, w szczególności ukraińskich, na polskim rynku pracy w zakresie wysokości wynagrodzenia, legalności i stabilności zatrudnienia, szans na rozwój zawodowy i przestrzegania praw pracowniczych.
Efektem kampanii ma być upowszechnianie otwartej postawy wśród przedsiębiorców, którzy wyposażeni w wiedzę świadomie podejmą decyzję o możliwości zatrudnienia cudzoziemców. Migranci z kolei mają uzyskajać łatwiejszy dostęp do rynku pracy na równych, konkurencyjnych zasadach. Adresaci kampanii otrzymają konkretne informacje nie tylko na temat aktów prawnych dotyczących ogółu migrantów (tj. ustawa o cudzoziemcach), ale także przepisów szczególnych odnoszących się do obywateli z poszczególnych krajów. Tym samym wiedza przekazywana przedsiębiorcom będzie bardziej sprecyzowana, wyspecjalizowana, dopasowana do potrzeb lokalnych firm i odnosząca się do migrantów z różnych krajów, w tym z Ukrainy, którzy stanowią zdecydowaną większość cudzoziemców na lokalnym rynku pracy.
REALIZACJA
W celu budowaniu pozytywnego wizerunku migrantów we Wrocławiu i w wybranych gminach Dolnego Śląska eksponowana jest reklama zewnętrzna. W 2020 roku mieszkańcy Wrocławia i dziewięciu miast Dolnego Śląska poznali 12 bohaterów – pracowników cudzoziemskich w ramach kampanii przeprowadzonej z wykorzystaniem nośników wielkoformatowych. Przyjechali oni z Ukrainy, Turcji, Kazachstanu, Iraku, Syrii, Indii, Argentyny i innych zakątków świata, przywieźli ze sobą doświadczenie, nowe metody pracy, świeże spojrzenie i znajomość wielu języków obcych. Wspólnie ze społeczeństwem polskim osiągają sukcesy zawodowe i napędzają polską gospodarkę.
Co miesiąc we Wrocławiu można zobaczyć cztery citylighty w różnych lokalizacjach miasta, a billboardy m.in. w Wałbrzychu, Jelelniej Górze, Oleśnice, Legnicy, Świdnicy, Lubinie, Jelcz-Laskowicach, Górze i Oławie. Od kwietnia 2021 roku będzie można wypatrywać kontynuacji tego elementu kampanii na przystankach i ulicach wspomnianych miast.
„Urodziłem się w Syrii, mieszkałem w Dubaju – wielokulturowość jest dla mnie ważna, dlatego mój obecny dom to Wrocław. Swoją karierę buduję na relacjach z ludźmi, a po godzinach walczę ze stereotypami angażując się w miejskie projekty” – mówi m.in. Ehssan Chameiy z Syrii, specjalista ds. sprzedaży.
Innym elementem kampanii są szkolenia dla pracodawców. Mimo ograniczeń związanych z pandemią COVID-19, w 2020 roku Fundacja Ukraina zdalnie przeszkoliła 161 przedstawicieli firm.
Tematami spotkań były m.in.:
– Praca zdalna w zespole wielokulturowym
– Jak zatrudnić cudzoziemca? Uwarunkowania prawne i dobre praktyki
– Zarządzanie różnorodnością w przedsiębiorstwie. Korzyści, wyzwania
– O czym musimy wiedzieć zatrudniając cudzoziemca i po co nam są pracownicy ze Wschodu?
Oprócz otwartej rekrutacji w internecie, fundacja dystrybuowała informacje o szkoleniach do instytucji zrzeszających pracodawców – m.in. stref ekonomicznych, Zachodniej Izby Gospodarczej, Agencji Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej, Dolnośląskiej Izby Gospodarczej oraz nawiązała współpracę z Okręgową Izbą Radców Prawnych we Wrocławiu. Wśród szkoleniowców znaleźli się prawnicy, trenerzy międzykulturowi, doradca legalizacyjny.
„Do zatrudnienia migrantów nie trzeba pomocy pośredników” – opowiada Sofiia Baianova, organizatorka kampanii. „Wystarczy wiedzieć, jak wygląda procedura zgłoszenia oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcom czy też wyrobienia zezwolenia na pracę. Oczywiście każda sprawa wymaga indywidualnego potraktowania. Dlatego zapewniamy wsparcie, prowadząc szkolenia dla przedsiębiorców zatrudniających lub zamierzających zatrudnić migrantów” – dodaje.
Najskuteczniej jest uczyć się od najlepszych. Dlatego do dyskusji radiowych w ramach kampanii zaproszeni byli praktycy i eksperci – prawnicy zajmujący się prawem migracyjnym. Bohaterami odcinków byli także cudzoziemcy, którzy osiedlili się we Wrocławiu i na co dzień zmagają się z różnymi – nie tylko zawodowymi – trudnościami i wyzwaniami. Ideą cyklu było dotarcie do społeczeństwa przyjmującego z przekazem, że cudzoziemiec to nie „inny”, „niebezpieczny”, „roszczeniowy”, „zabierający pracę”, lecz członek lokalnej społeczności, z wszystkimi jej troskami, potrzebami, wartościami.
Ostatnim elementem kampanii stały się publikacje eksperckie w lokalnych i branżowych mediach. W ciągu 2020 roku Fundacja Ukraina we współpracy z ekspertami przygotowała i opublikowała w lokalnych oraz branżowych mediach 17 artykułów. Znaleźć w nich można opinie i porady od prawników, specjalistów od integracji międzykulturowej, menedżerów czy nauczycieli.
CIĄG DALSZY NASTĄPI
Od marca 2021 roku Fundacja Ukraina zapowiada nowe działania w ramach kampanii. Na ulicach Wrocławia można będzie zobaczyć citylighty z historiami nowych bohaterów-migrantów. Kontynuowana będzie także ekspercka audycja „Wiem, zatrudniam, zyskuję”.