1 października przez ONZ został ogłoszony Dniem Osób Starszych. Z tej okazji fundacja „Mali Bracia Ubogich” we współpracy z Marszałkiem Województwa Wielkopolskiego, przygotowała kampanię społeczną pod tytułem: „Kiedy ostatnio słuchałeś Babci”. Ma ona na celu poprawę wizerunku seniorów w oczach młodszych pokoleń. Akcja ma pokazać, że starość – zarówno dla seriów, jak i ludzi młodych – może być interesująca, twórcza a przede wszystkim aktywna – stąd hasło Spoko Senior!
O kulisach kampanii i postrzeganiu osób starszych w Polsce PRoto rozmawia z koordynatorką akcji – Joanną Mielczarek.
Redakcja:. Skąd pomysł na kampanię? Czy to, że zdecydowali się Państwo na nią oznacza, że młodzi ludzie nie zauważają starszych osób?
Joanna Mielczarek: Poważnym wyzwaniem jest wciąż niska wrażliwość społeczeństwa na problemy ludzi starszych. Naszą akcją chcemy zapobiegać ateizmowi – zależy nam na pokazaniu, że życie nie kończy się po 50 roku życia. Nie chcemy być jednak moralizatorscy, chcemy by młodzi ludzie zobaczyli, że seniorzy też mają swoje pasje, że są ciekawi świata, świata, w którym to właśnie młodzi mogą być ich przewodnikiem. Z naszych obserwacji wynika, że po prostu tego nie wiedzą.
Kampania ta, to też działanie w odpowiedzi na przesłanie Sekretarza Generalnego ONZ z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Starszych z 1 października 2005, w którym mówił on o potrzebie “budowania społeczeństwa dla ludzi w każdym wieku”.
Red.: Jaki wizerunek mają seniorzy w Polsce, jakie stereotypy wiążą się ze starością w Polsce? Śledzą Państwo badania na ten temat?
JM: Jedno z takich badań, to analiza Forum 50+ (którego „mali bracia” członkiem) na temat wizerunku osób starszych w mediach. W wakacje 2007 roku, przeanalizowano ponad 900 tytułów polskiej prasy, portale internetowe, radio i telewizję. Z zebranych danych wynika, że senior to osoba borykająca się przede wszystkim z różnorodnymi problemami i bezradna. Nie brak jednak seniorów, którzy aktywnie szukają i znajdują dla siebie nową rolę i miejsce w społeczeństwie jako emeryt. To tacy ludzie, którzy chcą uprawiać turystykę, spotykać się ze znajomymi, chodzić do teatru, do kina, pomagać dzieciom, osobom chorym, dzielić się swoją wiedzą zawodową, kompetencjami i pielęgnować pasje.
Pokazując przykłady takich ludzi zachęcamy innych, mówimy im – „Ty też możesz. Wystarczy tylko chcieć”.
Red.: Czy wizerunek seniora zmienia się w czasie?
JM: Zmiana krzywdzących stereotypów wobec osób starszych to nie kwestia na rok czy dwa. Pomału już coraz więcej zauważamy seniorów, nie wstydzących się chodzić na basen, spacerować z kijkami do Nordic Walking etc., takich, którzy – jak np. na naszym pikniku z okazji Dnia Osób Starszych w Ogrodzie Saskim – z uśmiechem zachęcają innych do aktywności i mówią, że fajnie jest być seniorem.
Red.: Jak postrzegają siebie osoby starsze i jak zachęcać ich do zmiany swojego wizerunku?
JM: To zależy od wielu czynników. Od poziomu zamożności, od wykształcenia, od tego czy osoba jest aktywna zawodowo lub wolontarystycznie etc…. Jeśli tu wszystko jest „in plus”, to z reguły osoba taka nie ma poczucia bycia niepotrzebną, które to właśnie w większości przypadków prowadzi do izolowania się społecznego.
Dlatego NGO-sy, jak i samorządy powinny w ramach swojej działalności wpływać na seniorów, by ci angażowali się społecznie, obywatelsko. Musimy ich zachęcać, wskazując, że ich głos w sprawie jest dla nas ważny. Zmiana musi nastąpić zatem i w nich samych. Seniorzy powinni mieć świadomość, że to oni budują wizerunek swojego pokolenia. My chcemy im w tym pomóc mając na uwadze kolejne pokolenia i to, że za chwilę każdy z nas będzie seniorem.
Rozmawiała Aleksandra Łuczak
Więcej o akcji „Kiedy ostatnio słuchałeś babci” na stronie kampanii
Joanna Mielczarek – Dyrektor ds. Projektów i Promocji Stowarzyszenia „mali bracia Ubogich”.