Sześciu Portugalczyków złożyło pozew przeciwko 32 rządom, w tym wszystkim państwom członkowskim UE, Wielkiej Brytanii, Norwegii, Rosji, Szwajcarii i Turcji. Oskarżają te kraje o brak wystarczającej redukcji emisji gazów cieplarnianych, aby osiągnąć cel porozumienia paryskiego, jakim jest ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 st. Celsjusza – podaje bbc.com.
Jak czytamy, sprawa jest pierwszą tego rodzaju, która została złożona w Europejskim Trybunale Praw Człowieka (ETPC) w Strasburgu. Jeśli zakończy się powodzeniem, może mieć prawnie wiążące konsekwencje dla zaangażowanych rządów. Pierwsze przesłuchanie odbędzie się 27 września 2023 roku.
Sześciu wnoszących pozew twierdzi, że pożary lasów, które miały miejsce w Portugalii corocznie od 2017 roku, są bezpośrednim skutkiem globalnego ocieplenia. Pozywający utrzymują, że ich podstawowe prawa człowieka, w tym prawo do życia, prywatności, życia rodzinnego i wolności od dyskryminacji, są naruszane z powodu niechęci rządów do walki ze zmianami klimatu. Jak podają, odczuwają już znaczące skutki zmian klimatycznych, zwłaszcza z powodu ekstremalnych temperatur w Portugalii, które zmuszają ich do spędzania czasu w zamkniętych pomieszczeniach i ograniczają ich zdolność do snu, koncentracji lub ćwiczeń. Niektórzy cierpią również na alergie i choroby układu oddechowego, w tym astmę – czytamy dalej.
Żaden z młodych wnioskodawców nie ubiega się o odszkodowanie finansowe. Oczekuje się, że prawnicy reprezentujący sześciu młodych skarżących będą argumentować w sądzie, że obecna polityka 32 rządów naraża świat na globalne ocieplenie o 3 st. Celsjusza do końca stulecia – podaje źródło.
Jak czytamy, rządy argumentują, że wnioskodawcy nie wykazali w wystarczającym stopniu, że ucierpieli w wyniku zmian klimatu lub portugalskich pożarów. Twierdzą, że nie ma dowodów na to, że zmiany klimatu stanowią bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także że polityka klimatyczna wykracza poza zakres jurysdykcji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Komisarz Praw Człowieka Rady Europy, Dunja Mijatovic, która interweniowała w tej sprawie jako strona trzecia, powiedziała BBC, że pozew może potencjalnie wpłynąć na sposób, w jaki państwa podchodzą do kwestii klimatycznych i praw człowieka. Źródło zwraca uwagę, że orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka prawnie zobowiązałoby 32 rządy do zwiększenia działań na rzecz klimatu przez redukcję emisji gazów cieplarnianych i stopniowe wycofywanie paliw kopalnych.
Miałoby to również wpływ na sądy krajowe, które poszukują wytycznych od ETPC w sprawach związanych ze zmianami klimatu. Werdyktu ma pojawic się za 9-18 miesięcy – informuje źródło. (af)
