Sektor kreatywny ma wpływ na społeczeństwo zarówno jako miejsce zatrudnienia, jak i przez kształtowanie postaw społecznych za pomocą tworzonych przekazów – podkreśla Forum Odpowiedzialnego Biznesu przy okazji publikacji najnowszej analizy tematycznej „DEI w branży kreatywnej – włączające miejsca pracy i lepsze opowieści”.
Czy branża kreatywna jest szczególna w kontekście budowania włączających, otwartych na różnorodność miejsc pracy? Czy rozwiązania, które w niej funkcjonują sprzyjają pracownikom, czy pomagają tworzyć „lepsze opowieści”? Jaką odpowiedzialność za to ponosi branża, a gdzie zaczyna się odpowiedzialność jej klientów i partnerów biznesowych? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w publikacji.
W materiale zaprezentowane zostały także wyniki i wnioski z pilotażowego badania Diversity IN Check Creative.
„Kiedy w połowie 2022 roku rozpoczynaliśmy projekt Diversity IN Check Creative, uznaliśmy, że aby tworzyć narracje bardziej włączające, wzmacniające otwartość na różnorodność, trzeba postawić na dwie rzeczy. Z jednej strony – na wykorzystanie wiedzy, edukacji i narzędzi, które pomogą tworzyć lepsze, bardziej przyjazne miejsca pracy w sektorze kreatywnym. W tym także pozwalające na ich rozwój, edukację i budowanie świadomości pracowników i pracownic. Po drugie, że konieczna jest także edukacja wzmacniająca wśród klientów tej branży – zrozumienie swojej roli w tym procesie i przyjęcie współodpowiedzialności” – podkreśla Marzena Strzelczak, doradczyni zarządu FOB ds. DEI.
Publikacja ukazała się 14 lutego 2024 roku, w 12. rocznicę powstania Karty Różnorodności w Polsce. Analiza jest wynikiem wspólnych działań organizacji branżowych, biznesu i środowiska akademickiego.
Publikację można pobrać tutaj >>
„Sektor kreatywny dynamicznie się rozwija zarówno w Polsce, jak i na świecie, a tym samym jest miejscem pracy dla coraz większego grona osób, w tym kreatywnych, dobrze wykształconych milenialsów i osób z pokolenia Z. Sektor ten ma wpływ na kształtowanie postaw społecznych, więc konieczne jest, aby po pierwsze spełniał on wymogi formalne (prawne) związane z równością, różnorodnością i inkluzywnością, a po drugie – by w swoich działaniach skierowanych na zewnątrz promował te wartości w społeczeństwie. Pożądane jest zatem, aby rozpoznać, jak przedsiębiorstwa przemysłu kreatywnego działające w Polsce realizują zasadę różnorodności i inkluzywności” – wskazuje w publikacji dr hab. Ewa Lisowska, profesor w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
Jak wskazują organizatorzy badania, zdecydowano się przyjrzeć akurat branży kreatywnej ze względu na przekonanie, że odgrywa ona „szczególną rolę w tworzeniu obrazu świata funkcjonującego w zbiorowej świadomości, jej sile kształtowania poglądów grup i jednostek”. Efekty jej pracy – produkty, usługi, narracje – mogą albo wspierać różnorodność, albo utrwalać stereotypy.
Temat wciąż jest niszowy – zauważają autorzy badania
Okazuje się, że orientacja branży kreatywnej na zarządzanie różnorodnością jest stosunkowo nowym zjawiskiem i obejmuje niewielką liczbę firm. „Tymczasem sektor ten jako kulturotwórczy, innowacyjny, oparty na nowych technologiach i mający bardzo szerokie oddziaływanie społeczne – powinien być prekursorem w zakresie promowania i wdrażania rozwiązań na rzecz inkluzywności i różnorodności” – podkreśla w analizie dr hab. Ewa Lisowska, prof. SGH.
Co więcej, w 2023 roku po raz pierwszy w Polsce zrealizowano badanie DEI Census, które uwidoczniło, jak bardzo zmiany potrzebują osoby pracujące w branży. Na ten temat piszą w publikacji Paweł Tyszkiewicz, dyrektor zarządzający w Stowarzyszeniu Komunikacji Marketingowej SAR, oraz Anna Kiedrzyńska-Tui, podejmująca ten temat z perspektywy osoby zarządzającej małą agencją PR.
Sylwia Jedyńska, Sustainability Managerka w Group One, arbitrzyni w Komisji Etyki Reklamy, przypomina z kolei, w jaki sposób przeciwstawić się dyskryminacji mogą odbiorcy komunikatów reklamowych. Ekspertka podkreśla, że Kodeks Etyki Reklamy „stoi na straży równości i przeciwdziała dyskryminującym przekazom w komunikacji marketingowej”. Mówi o tym artykuł 4. Kodeksu.
Anna Kiedrzyńska-Tui poddaje z kolei analizie codzienność branży kreatywnej z perspektywy szefowej małej agencji PR. Jak mówi, otwartość na różnorodność wzmacnia kreatywność, a jej wrogiem jest z kolei stres. „W polskim dyskursie publicznym różnorodność najczęściej kojarzy się jako dbanie o równość płci w sferze zawodowej oraz akceptowanie osób LGBT+ w miejscu pracy. Rzecz jest jednak znacznie głębsza, a te dwie gorące kwestie są jedynie i aż gorejącą raną dla wielu firm, organizacji i ludzi w Polsce” – podkreśla współwłaścicielka Propsy PR.
Dr Tomasz Dąbrowski wraz Michaliną Konkel z Diversity Hub w analizie dzielą się natomiast doświadczeniami z wdrożeń dotyczących DEI, przedstawiając konkretne rozwiązania, po które sięgają firmy z branży kreatywnej.
Agata Kostrzewa, specjalistka od komunikacji, badaczka z Narrative Impact, w artykule tłumaczy z kolei, w jaki sposób komunikacja marketingowa wpływa na naszą rzeczywistość. Jak podkreśla ekspertka, „inkluzywne podejście do tworzenia komunikacji to coś więcej niż tylko unikanie stereotypów”. „To przede wszystkim nastawienie na to, by komunikując się, traktować ludzi podmiotowo i z szacunkiem” – wskazuje.
Biznes także oczekuje od branży bardziej inkluzywnych przekazów – podkreślają z kolei partnerzy badania – Ewa Sobiech, menedżerka ds. zaangażowania Pracowników, różnorodności i inkluzywności w Philip Morris Polska, i Maciej Jancewicz z NatWest Group Polska.
Rekomendacje
Pilotażowe badanie Diversity IN Check Creative pozwoliło ocenić stopień dojrzałości organizacji w zakresie DEI i opracować pierwsze rekomendacje, które mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych prac koalicji organizacji i firm działających na rzecz zmiany w branży.
W zaleceniach dla sektora kreatywnego podkreślono m.in., że dokumenty, które określają strategię zarządzania różnorodnością, powinny uwzględniać szersze spojrzenie na różnorodność niż tylko przez pryzmat płci.
Co więcej, podczas tworzenia produktów i usług niezbędne jest zastosowanie narządzi czy zasad służących analizie pozwalającej na weryfikację formułowanego przekazu i dużo szersze spojrzenie na różnorodność niż jedynie w kontekście płci i osób LGBT+. „Z powodu swojego wpływu na kształtowanie zrozumienia dla różnorodności w społeczeństwie, pracodawcy branży kreatywnej powinni weryfikować i upewniać się, czy tworzone narracje (obrazy, teksty etc., osoby/ grupy reprezentowane w przekazach) wzmacniają przekonania o różnorodnym świecie i normalizują różnorodność, czy raczej wzmacniają krzywdzące stereotypy” – podkreślają autorzy publikacji.
Okazuje się ponadto, że branża jest stosunkowo zamknięta na zatrudnianie osób z niepełnosprawnością, osób 50+ oraz osób reprezentujących inne narodowości. W związku z tym potrzebne jest „wnikliwsze przyglądanie się politykom i strategiom zatrudnienia w tym kontekście”.
Działania firm skierowane do opiekunów dzieci i/lub dorosłych osób zależnych dotyczą przede wszystkim umożliwienia pracy zdalnej czy indywidualnego rozkładu godzin. Rekomendowane rozwiązania to także inne opcje, takie jak dodatkowe urlopy opiekuńcze, dofinansowania do opieki czy programy zachęcające do korzystania z urlopu tacierzyńskiego.
Zalecane jest także poruszenie wątków konkretnych rozwiązań, mających tworzyć włączającą kulturę organizacji, w badaniach opinii i satysfakcji z pracy lub klimatu organizacyjnego.
Jak podkreśla FOB, wnioski z pilotażu pozwoliły także na istotne rozszerzenie badania podstawowego Diversity IN Check (DINC).
Do 10 marca 2024 można zgłosić się do udziału w czwartej edycji badania Diversity IN Check. (mb)
