24 lutego 2023 roku, w pierwszą rocznicę wybuchu wojny w Ukrainie, rozpoczyna się kampania edukacyjna „Docieraj do źródła prawdy”, poświęcona fake newsom. Symbolem rosyjskiej dezinformacji stała się matrioszka.
Kampanię przygotowali Stowarzyszenie Demagog wraz z Koalicją „Razem przeciwko dezinformacji”. Projekt poświęcony jest tematyce rozpowszechnianych manipulacji i fake newsów, jakie przez rok działań wojennych przeniknęły do polskiej przestrzeni publicznej.
W dniu startu kampanii w warszawskiej Elektrowni Powiśle stanęły kolorowe matrioszki „jako symbole rosyjskiej manipulacji i walki z fake newsami”.
„Matrioszka skrywa w swoim wnętrzu kolejną matrioszkę, tak jak rosyjska dezinformacja przykrywa prawdę kolejnymi warstwami półprawd, fake newsów, kłamstw. Jednak im głębiej schodzisz, tym więcej jej warstw odkrywasz” – tłumaczy dr Michał Marek, badacz i ekspert w temacie m.in. rosyjskiej maszyny propagandowej. „Jej podstawowym mechanizmem jest mnożenie źródeł informacji w ramach podsuniętego wzorca. System matrioszek to dezinformacja doskonała, ponieważ każde nowe źródło coraz głębiej przykrywa prawdę i pod pozorem zaufania stale wprowadza odbiorcę w błąd” – dodaje ekspert.
Jak czytamy w komunikacie, dzień startu kampanii nie jest przypadkowy. Przez rok od wybuchu wojny w polskiej sferze publicznej pojawiło się wiele fałszywych informacji, co było skutkiem celowych rosyjskich działań, mających „zantagonizować Polaków wobec Ukrainy i jej obywateli”, podważyć zaufanie do Ukraińców i zniechęcić Polaków do bezinteresownej pomocy.
Jak mówi Małgorzata Kilian, prezeska i założycielka Stowarzyszenia Demagog, celem kampanii edukacyjnej „Docieraj do źródła prawdy” jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na przykłady rozpowszechnianych manipulacji w mediach społecznościowych, mających na celu zdyskredytowanie i zmarginalizowanie znaczenia wojny, polityki ukraińskiej oraz prowadzonych działań przez ukraiński rząd. „Będziemy edukować Polaków za pomocą krótkich filmów, w których współpracujący z nami eksperci zdekonstruują fake newsy, opowiedzą o stosowanych w nich technikach manipulacji i poradzą jak się przed nimi bronić” – wyjaśnia Kilian. Jak dodaje, takie działania są wpisane w misję stowarzyszenia, które walczy z fake newsami nie tylko na temat Ukrainy.
Stowarzyszenie Demagog wspólnie z Instytutem Monitorowania Mediów opracowują także cykliczne raporty na temat antyukraińskiej propagandy w polskojęzycznych mediach społecznościowych. (mb)
