Kobiet w mediach jest jeszcze mniej niż było – pokazało nowe badanie przeprowadzone przez Instytut Monitorowania Mediów dla „Forbes Women”. W raporcie odnotowano spadek udziału kobiet występujących jako ekspertki w najpopularniejszych telewizyjnych serwisach informacyjnych w Polsce – dowiadujemy się. W roku 2021 w badanych programach było zaledwie 24 proc. kobiet, a w 2022 roku pojawiło się ich jeszcze mniej – tylko 21 proc. Jak podaje IMM, w październiku ubiegłego roku kobiecych wystąpień na wizji było dokładnie 845, dla porównania mężczyzn – 3 127. W mediach wciąż daleko do parytetu płci – zwracają uwagę autorzy badania.
Telewizja informacyjna zdominowana przez mężczyzn
W raporcie wyodrębniono 7 kategorii najczęściej podejmowanych na wizji tematów — w większości są to treści związane z polityką wewnętrzną kraju, które stanowią 49 proc. wszystkich zmonitorowanych materiałów. Na podium pierwszej 10. najczęściej wypowiadających się o polityce osób znaleźli się kolejno Donald Tusk, Jarosław Kaczyński i Mateusz Morawiecki. Pierwsza i jedyna kobieta w tym zestawieniu jest dopiero na 9. miejscu i jest to Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska. Omawiane kwestie w ramach tego obszaru dotyczyły kolejno bieżących wydarzeń na scenie politycznej, kryzysu energetycznego, sądownictwa i służb bezpieczeństwa, dalej edukacji, inflacji, zdrowia oraz obrony narodowej. Zaobserwowano, że w żadnej monitorowanej stacji nie było informacji o koronawirusie SARS-CoV-2 wywołującym COVID-19.
„Mamy w Polsce mało polityczek, dlatego w tym zakresie kobiecy głos w programach informacyjnych jest w mniejszości lub nie ma go wcale. Może to mieć wpływ na utrzymywanie się dyskryminujących schematów – w końcu najpopularniejsze telewizyjne serwisy każdego wieczora śledzi średnio 6 milionów Polaków. Gdy w ubiegłym roku badaliśmy rozpoznawalność medialną polskich polityków, na liście 100 osób, które regularnie były zauważalne w mediach, znalazło się zaledwie 18 kobiet! Nie napawa optymizmem również fakt, że pierwsza kobieta w tym zestawieniu pojawia się dopiero na 22. Miejscu” – komentuje Monika Ezman, dyrektorka centrum zarządzania jakością i kierowniczka działu analiz w IMM.
Jak pokazują wyniki badania, drugą kategorią z największą liczbą przekazów w telewizji są wydarzenia z kraju (19 proc.) związane z kulturą i rozrywką (festiwale, premiery kina, koncerty, teatr itp.), pomocą społeczną (działania charytatywne) oraz przemocą domową. Tu także kobiety są w znacznej mniejszości, choć w tej kategorii występuje ich najwięcej względem pozostałych – 35 proc.
Wśród 10 najczęściej wypowiadających się w ww. tematach znalazły się jednak zaledwie dwie kobiety — Anna Popowicz, menedżerka firmy organizującej rejsy turystyczne po Motławie, oraz Aleksandra Piotrowska, doktor psychologii. Trzeci najczęściej poruszany temat na wizji to natomiast sytuacja Ukrainy w związku z napaścią militarną Rosji (13 proc.), w przypadku którego w pierwszej 10 ekspertów nie odnotowano ani jednego kobiecego stanowiska.
Kobiety, które wybijają się w sporcie, są widoczne w mediach
W październiku 2022 roku w tematach sportowych na wizji najpopularniejszych serwisów telewizyjnych najczęściej pojawiał się Robert Lewandowski w związku z Plebiscytem „France Football” Złota Piłka – pokazało badanie. Dalej jednak są kobiety. Na drugim i trzecim miejscu znalazły się kolejno polskie siatkarki Joanna Wołosz i Kamila Witkowska, które wypowiadały się w kontekście Mistrzostw Świata 2022. Wśród 10 najczęściej występujących kobiet na wizji jest także Iga Świątek, która między innymi udzieliła wywiadu dla TVP po zwycięstwie w ROLAND GARROS.
Najczęściej wypowiadające się kobiety
Badanie pozwoliło również wykazać, które kobiety wypowiadają się najczęściej. W porównaniu z liczbą najczęstszych wypowiedzi mężczyzn (579) liczba płci przeciwnej wciąż jest bardzo niska. Na pierwszym miejscu znalazła się już wcześniej wspomniana Anna Moskwa (22 razy), tuż za nią Ursula Vonder Leyen (21 razy), Marlena Maląg (15 razy), Barbara Nowacka (12 razy), Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (9 razy), Liz Truss (7 razy), Paulina Hennig-Kloska (6 razy), Elżbieta Witek (6 razy), Annalena Baerbock (6 razy) i Aleksandra Nowara (6 razy).
O badaniu:
Analitycy IMM przeanalizowali łącznie 1 485 materiałów z głównych telewizyjnych serwisów informacyjnych w Polsce takich jak Fakty TVN, Panorama z TVP2, Teleexpress i Wiadomości z TVP1 oraz Wydarzenia Polsatu za okres 1-31 października 2022 roku.
Badanie polegało na wyodrębnieniu liczby wypowiedzi kobiet i mężczyzn występujących w badanym okresie w ww. programach w roli komentatorów wydarzeń oraz ekspertów z różnych dziedzin. W analizie uwzględniono również osoby publiczne i funkcjonariuszy administracji państwowej. Jeżeli w jednym materiale kilkukrotnie wypowiadała się ta sama osoba, w końcowym zestawieniu pod uwagę brane jest to jako jedno unikalne wystąpienie. Analiza nie obejmuje dodatkowych części redakcyjnych, jak na przykład sportu i pogody przed i po programie. Nie uwzględnia również wypowiedzi prezenterów i reporterów danych stacji telewizyjnych.
Analiza została wykonana na zlecenie magazynu „Forbes Women” (numer 4/2022).
