W ostatnich latach obserwuje się coraz więcej istotnych zmian na rynku pracy. Wiele osób zastanawia się, jak w perspektywie dziesięciu czy dwudziestu najbliższych lat będzie wglądał rynek pracy i czego w związku z tym należałoby uczyć przyszłych pracowników. Próbę odpowiedzi na te pytania podjęto w raporcie „Świat Młodych Badaczy 4.0. Kompetencje do przyszłości” przygotowanym przez firmę Henkel we współpracy z futurolożką. Twórcy raportu publikują też oferty pracy, z którymi prawdopodobnie będzie można spotkać się w 2040 roku.
Jak zwracają uwagę eksperci, pandemia COVID-19, dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji czy regulacje dotyczące ESG mocno zintensyfikowały proces zmian na rynku pracy. Według raportu Infuture Institute „Edukacja przyszłości”, szacuje się, że blisko 70 proc. dzisiejszych uczniów szkół podstawowych będzie pracowało w zawodach, które jeszcze nie istnieją.
>>> Szukasz pracy w branży marketingowej teraz? Sprawdź ogłoszenia na PRoto.pl
Raport „Świat Młodych Badaczy 4.0. Kompetencje do przyszłości” ma odpowiadać na pytanie, które często zadają sobie dziś rodzice i nauczyciele: jak zatem przygotować młode pokolenie do wyzwań, które czekają na nich, gdy wejdą na rynek pracy. Publikacja została przygotowana pod opieką merytoryczną dr Edyty Sadowskiej, futurolożki, Trenwatching i Future Studies AGH, ekspertki Digital University oraz wykładowczyni akademickiej Instytutu Bezpieczeństwa i Informatyki UKEN w Krakowie.
Zawody przyszłości
Jednym z największych wyzwań, jakie przed nami stoją, jest konieczność całkowitej rewolucji w podejściu do rynku pracy. Jak podkreślają eksperci, w dobie nieustannych transformacji, których kierunek trudno dokładnie przewidzieć, kluczem do sukcesu staną się umiejętności, które umożliwią elastyczne poruszanie się po świecie dynamicznych zmian. „Adaptacja, umiejętność przekwalifikowania się oraz ciekawość świata i otwartość na nowe warunki będą filarami zawodowego sukcesu w przyszłości” – podkreślają twórcy raportu.
Mając na uwadze kierunek zachodzących zmian technologicznych, społecznych i ekologicznych, autorzy publikacji postanowili przedstawić cztery możliwe scenariusze rozwoju rynku pracy. Pierwszy scenariusz przyszłości zdeterminowany byłby transformacją technologiczną, drugi – zrównoważonym rozwojem i ekologią, trzeci – odpowiedzialnością i etyką, czwarty natomiast – lokalnością produkcji i mikrofabrykami.
Scenariuszom tym towarzyszą prognozy zawodów przyszłości. Wśród nich pojawiają się takie propozycje jak neuroarchitekt cyfrowy, mistrz górnictwa konsumpcyjnego, specjalista ds. dobrostanu psychicznego w produktach czy innowator lokalnych produkcji.
Twórcy raportu stworzyli też potencjalne ogłoszenia o pracy, z którymi zetknąć się będą mogli młodzi ludzie szukający zatrudnienia w 2040 roku.
Co stanowi fundament kompetencji do przyszłości?
Raport podkreśla rolę edukacji oraz kształcenia konkretnych umiejętności i kompetencji już dzisiaj. Jak czytamy, w 2040 roku transparentność w zarządzaniu danymi oraz aktywny dialog będą kluczem do budowania trwałych relacji z klientami. Wielokrotnie powraca postulat rozwijania od najmłodszych lat wiedzy z obszaru STEM, czyli nauk przyrodniczych, które w większości zaproponowanych scenariuszy stanowiły będą fundament kompetencji przyszłości. Kolejny ważny postulat raportu to kształcenie umiejętności miękkich, tj. kreatywności, komunikacji, współpracy czy krytycznego myślenia, które są niezbędne do skutecznego dostosowywania się do dynamicznych zmian.
>>> Szukasz pracownika? Dodaj ogłoszenie na PRoto.pl!
Ponadto, jak podkreślają specjaliści, na scenę zawodową wkracza nowe pokolenie, które wnosi do środowiska pracy nowe wartości. Młodzi ludzie są bardziej świadomi globalnych wyzwań, zdają się przykładać większą wagę do takich kwestii jak odpowiedzialność ekologiczna, zrównoważony rozwój czy zdrowie. W związku z tym konieczne są również modyfikacje tradycyjnych modeli kariery.
Aby sprostać nadchodzącym wyzwaniom, edukacja musi zatem przejść poważną transformację. „Pracownicy przyszłości będą musieli nie tylko opanować analizę danych i technologie sztucznej inteligencji, lecz także efektywnie zarządzać procesami cyfrowymi. Kluczowe staną się także kompetencje miękkie, takie jak komunikacja, kreatywność oraz podejmowanie etycznych decyzji, także w kontekście ochrony prywatności. Edukacja musi przyjąć podejście multidyscyplinarne, łącząc nauki ścisłe, technologię i etykę, aby przygotować przyszłych specjalistów do pracy w dynamicznym, cyfrowym środowisku, gdzie liczy się innowacyjność i odpowiedzialność społeczna. To nowe podejście stworzy przestrzeń dla powstania nowych zawodów, które jeszcze bardziej zbliżą produkcję do potrzeb współczesnych konsumentów, wzmacniając jednocześnie społeczne i etyczne wartości biznesu” – przewidują eksperci.
Program „Świat Młodych Badaczy”
Przy okazji publikacji raportu, twórcy przypominają o projekcie edukacyjnym „Świat Młodych Badaczy” realizowanym do 2016 roku przez Henkel. Misją inicjatywy jest rozwijanie kreatywności, umiejętności krytycznego myślenia oraz pracy w zespole – a więc rozwijanie kompetencji przyszłości. W ramach programu w szkołach podstawowych realizowane są zajęcia, podczas których uczniowie mają okazję wykonywać proste doświadczenia naukowe. W tym roku przegotowano również materiały dla nauczycieli, które mają za zadanie wspierać rozwój kluczowych kompetencji wśród młodych ludzi.
„Aspiracją programu »Świat Młodych Badaczy« jest wspieranie programu kształcenia podstawowego tak, aby już dziś potrafił on sprostać wyzwaniom przyszłości. Bo świat będzie potrzebował naukowców, biotechnologów, inżynierów, liderów, którzy będą potrafili skutecznie stawić czoła globalnym wyzwaniom, takim jak zmiany klimatyczne, ograniczanie zasobów naturalnych czy rosnące nierówności społeczne” – podkreślają twórcy projektu.
Pełen raport do pobrania na stronie. (kn)
