Narodowy Instytut Dziedzictwa w listopadzie 2020 roku rozpoczął kampanię „Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć. Reaguj!”, której celem jest zwrócenie uwagi na problem przestępstw i wykroczeń przeciwko zabytkom. Do akcji zaangażowano pisarzy tworzących kryminały.
Organizatorzy kampanii zaznaczają, że „świadectwa historii” to wspólne dobro, za które każdy powinien czuć się współodpowiedzialny. „Musimy nie tylko je (zabytki) podziwiać, ale też działać, kiedy jesteśmy świadkiem przestępstw, których stają się przedmiotem” – podkreśla Bartosz Skaldawski, dyrektor NID. „Kiedy widzimy, jak wandale rysują samochód nasz, czy sąsiada, nie mamy wątpliwości, że należy reagować i zwracać się do odpowiednich służb. Tymczasem w przypadku zabytków często deklarujemy, że są nam bliskie, że doceniamy ich wartość, ale pozostajemy bierni, gdy są niszczone. Pamiętajmy, że to spuścizna, której nie da się po prostu odkupić czy zastąpić, to element naszej tożsamości” – tłumaczy Skaldawski.
Celem akcji jest podkreślenie, że wykroczenia tego typu obejmują nie tylko „bazgroły na starych murach”, lecz także nielegalny wywóz dzieł sztuki z kraju, bezprawne przechowywanie wartościowych przedmiotów, paserstwo, przerabianie lub podrabianie czy nieumyślne zaniedbania, które prowadzą do niszczenia. „Niestety, pomysłowość sprawców jest ogromna, dlatego uznaliśmy, że to idealny temat dla autorów kryminałów. Zaprosiliśmy znanych pisarzy, aby w ramach naszej kampanii stworzyli opowiadania, które w atrakcyjnej formie pozwolą nam przybliżyć ten niezwykle ważny problem i uwrażliwić czytelników na to, co dzieje się z zabytkami w ich okolicy” – wyjaśnia dyrektor NID.
Zaproszonymi do akcji pisarzami kryminałów są Hanna Greń, Ryszard Ćwirlej, Bartosz Szczygielski i Marcin Wroński. „Zabytki to nasze wspólne dobro” – mówi Hanna Greń. „Każdy powinien dbać, by nie uległy zniszczeniu lub rozkradzeniu, dlatego włączyłam się w tę akcję. Żądni zysków ludzie bardzo często lekceważą przepisy zakazujące wywozu za granicę zabytkowych przedmiotów. Nie rozumieją lub nie chcą rozumieć, że w ten sposób uszczuplają nasze narodowe dziedzictwo. Tę właśnie kwestię poruszyłam w moim opowiadaniu »Kolekcjoner«” – dodaje.
W ramach kampanii pisarze stworzyli takie wątki jak rabunek w domu kolekcjonera, braterska kłótnia o odnalezione pierścienie, morderstwo w imię sztuki czy uczta na stole wykutym z nagrobka.
Wszystkie opowiadania można przeczytać lub pobrać za darmo na stronie. W ramach kampanii powstał również spot z udziałem pisarzy.
Organizatorzy nie przewidują na ten moment czasu zakończenia akcji. (kd)
