2 lutego jedenaście podmiotów podpisało Deklarację o Przeciwdziałaniu Ukrytej Reklamie. Deklaracja to jeden z efektów zainicjowanej we wrześniu 2004 roku kampanii „Czyste Informacje”, której celem jest ograniczenie zjawiska ukrytej reklamy zagrażającego niezależności mediów i uczciwej konkurencji. Sygnatariuszami Deklaracji są organizacje zrzeszające uczestników rynku mediów – dziennikarzy, wydawców, właścicieli mediów, agencje public relations, reklamodawców i agencje reklamowe.
Deklaracja powstała z potrzeby ścisłej współpracy pomiędzy organizacjami branżowymi i zawodowymi działającymi w środowisku mediów przy przeciwdziałaniu ukrytej reklamie. Badania przeprowadzone przez SMG/KRC Millward Brown w 2004 roku pokazują, że ponad połowa Polaków „często ma wrażenie, że treści przedstawiane w Polskich mediach są ukrytą reklamą”, a połowa badanych praktyków rynku mediów uważa, że „media w Polsce często publikują materiały o produkcie lub firmie w zamian za płatną reklamę”.
Zgodnie z przygotowaną w ramach kampanii „Czyste Informacje” ekspertyzą prawną, najbardziej efektywnym i nie niosącym zagrożeń dla funkcjonowania wolnej gospodarki sposobem rozwiązywania tego problemu są nie przepisy prawa, lecz autoregulacje przyjmowane przez organizacje przedsiębiorców i organizacje branżowe. Podkreślali to uczestnicy zwołanej konferencji prasowej. Wiesław Podkański z Izby Wydawców Polskich poinformował również o Kodeksie Dobrych Praktyk Wydawców, który w swoich przepisach idzie jeszcze dalej niż przyjęta Deklaracja. Krystyna Mokrosińska ze Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich zwróciła uwagę na odpowiedzialność, która teraz ciąży na pracodawcach, którzy muszą karać, jeśli dziennikarze nie będą działali zgodnie z zasadami etyki. Mimo że nie można powiedzieć, żeby środowisko dziennikarskie uczestniczyło gremialnie w tego typu praktykach to jednak „dziennikarze muszą być szczególnie czyści i pod specjalnym nadzorem”.
Deklaracja o Przeciwdziałaniu Ukrytej Reklamie jest potwierdzeniem działań poszczególnych organizacji, które wprowadzają lub w najbliższym czasie zamierzają wprowadzić wewnętrzne kodeksy i regulacje. Jednocześnie – dzięki zapowiadanej ścisłej współpracy sygnatariuszy – stwarza warunki do bardziej skutecznej walki z ukrytą reklamą.
Pełna treść Deklaracji:
Deklaracja Przeciwdziałania Ukrytej Reklamie
Wolne i niezależne od nacisków politycznych lub ekonomicznych media są fundamentem demokracji i gospodarki rynkowej. Jednocześnie funkcjonowanie rynku mediów zależy od wszystkich jego uczestników – dziennikarzy, wydawców, właścicieli mediów, PR, reklamodawców i agencji reklamowych. Dlatego zobowiązujemy się, że reprezentowane przez nas organizacje będą przeciwdziałać zjawiskom ukrytej reklamy, korumpowania lub dezinformowania mediów.
W szczególności deklarujemy:
1. Podejmowanie wspólnych przedsięwzięć służących przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom.
2. Promowanie zasad dobrych praktyk w obszarze współpracy przedsiębiorstw z mediami.
3. Współdziałanie przy monitorowaniu nieetycznych praktyk na rynku mediów, PR i reklamy.
4. Opracowywanie branżowych kodeksów dobrych praktyk regulujących m.in. kwestie związane z ukrytą reklamą, a także wprowadzanie mechanizmów egzekucji oraz monitorowanie skuteczności przyjętych regulacji.
5. Edukowanie pracowników branż sygnatariuszy porozumienia w zakresie etycznego postępowania, uwzględniającego kwestię przeciwdziałania nieuczciwym praktykom handlowym oraz korupcji w naszym środowisku.
6. Staranne wyjaśnianie przypadków zachowań rodzących podejrzenia o godzenie w niezależność mediów; współdziałanie pomiędzy naszymi organizacjami dla przekazywania informacji o nieuczciwych zachowaniach podmiotów naszego środowiska i informowania o tym branżowych organizacji, w celu upublicznienia takich faktów.
Sygnatariusze Deklaracji to Izba Wydawców Prasy, Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Polskie Radio SA, Polskie Stowarzyszenie Public Relations, Stowarzyszenie Agencji Reklamowych, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, Syndykat Dziennikarzy Polskich, Telewizja Polska SA, Związek Firm Public Relations, Związek Pracodawców Prywatnych Mediów i Związek Zawodowy Dziennikarzy Radia i Telewizji. Deklaracja jest dokumentem otwartym, który mogą podpisać kolejne podmioty.