Przebieg procesu rekrutacyjnego, choć z założenia powinien być profesjonalny i obiektywny, niejednokrotnie odbiega od tego schematu. Coraz częściej kandydaci zwracają uwagę na liczne nadużycia czy nieetyczne praktyki stosowane przez rekruterów, które nie tylko ingerują w ich prywatność, lecz także mogą być przejawem dyskryminacji. Serwis Pracuj.pl postanowił sprawdzić, z jakimi niewłaściwymi zachowaniami muszą mierzyć się kandydaci w trakcie procesów rekrutacyjnych oraz jaka jest skala tych nadużyć.
Jak wynika z badania przeprowadzonego dla Pracuj.pl, 4 na 10 Polaków przyznaje, że decyzja o zmianie miejsca pracy niesie ze sobą stres, a 56 proc. deklaruje, że odczuwa obawy związane z rozmową rekrutacyjną. Wobec tych danych warto szczególnie zadbać o przebieg procesu rekrutacji – przede wszystkim o to, by był on profesjonalny i gwarantował poszanowanie każdej ze stron.
>>> Szukasz pracy? Zobacz najnowsze ogłoszenia na PRoto.pl!
Okazuje się jednak, że w dalszym ciągu przebieg rekrutacji pozostawia często wiele do życzenia. Osoby biorące udział w badaniu deklarowały, że wciąż mają miejsce sytuacje, w których kandydaci spotykają się z pytaniami ze strony rekruterów, które nie powinny paść, ponieważ ingerują w prywatność, czy nawet są niezgodne z prawem.
Pytania, które nie powinny paść w trakcie rozmowy rekrutacyjnej, to według ekspertów pytania o wiek, plany rodzinne oraz orientację seksualną.
Jak wynika z badania, nawet co czwarty respondent przyznaje, że w trakcie rozmowy rekrutacyjnej otrzymał pytanie o plany rodzinne. Zdecydowanie częściej słyszą je kobiety (32 proc.) niż mężczyźni (19 proc.). Wynika z tego, że już co trzecia Polka jest pytana o plany dotyczące macierzyństwa. Jak podkreślają eksperci, „poruszanie tych kwestii nie tylko obniża poziom zaufania do pracodawców, ale również wpływa na kulturę organizacyjną, budząc pytania o to, jak naprawdę firmy postrzegają swoich pracowników”.
Eksperci podkreślają, że rekruterzy powinni pamiętać o tym, że proces rekrutacyjny podlega regulacjom prawnym, chociażby w zakresie pytań, które można zadać kandydatowi – reguluje to Kodeks Pracy. Ponadto RODO ściśle określa także dane, o jakie może prosić pracodawca.
„Prawo nie bez powodu reguluje to, o co rekruterzy mogą, a o co nie mogą pytać kandydatów. Chodzi o ograniczenie możliwości potencjalnego nierównego traktowania ze względu na niemerytoryczne aspekty” – podkreśla Konstancja Zyzik, ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju talentów w Pracuj.pl.
Do podstawowych danych, o które pracodawca może prosić kandydata, należą: imię i nazwisko, data urodzenia, dane kontaktowe, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe oraz przebieg dotychczasowego zatrudnienia. „Kandydat może zostać poproszony o udzielenie innych, dodatkowych informacji, o ile jest to uzasadnione w oparciu o zakres wykonywanych obowiązków. W przeciwnym wypadku może odmówić udzielenia informacji” – dodaje ekspertka.
Mimo regulacji prawnych kandydaci wciąż spotykają się z dyskryminacją
Okazuje się, że kandydaci w dalszym ciągu w trakcie procesów rekrutacyjnych niejednokrotnie spotykają się z dyskryminacją na różnych płaszczyznach. Wśród najczęstszych obszarów wymienia się wiek, płeć oraz orientację seksualną.
Z danych Pracuj.pl wynika, że 33 proc. respondentów w trakcie poszukiwań pracy czuło się wykluczonym ze względu na swój wiek. Badanie pokazało, że kandydatom zdarza się doświadczać dyskryminacji również w kwestii płci. Takie doświadczenia deklaruje 8 proc. kobiet i 5 proc. mężczyzn. Ponadto nawet 4 proc. badanych przyznało, że w trakcie poszukiwania pracy czuło się wykluczonym ze względu na swoją orientację seksualną.
Jak zadbać o jakość procesu rekrutacyjnego?
Wzrasta świadomość kandydatów w kwestii własnych praw, wobec czego zwracają oni uwagę nie tylko na jawne nadużycia ze strony pracodawców, lecz także na to, czy proces rekrutacyjny, w którym uczestniczą, odpowiada ich oczekiwaniom. 42 proc. badanych przyznaje, że zdarzyło im się zrezygnować z dalszego udziału w procesie rekrutacyjnym po rozmowie kwalifikacyjnej. Warto więc, aby pracodawcy zadbali o przebieg rekrutacji na każdym jej etapie.
„O jakość procesu rekrutacyjnego pracodawcy powinni zadbać już od samego początku, to znaczy na etapie formułowania ogłoszenia o pracę. Informacje zawarte w nim powinny być zgodne z prawdą” – podkreśla Kalina Walento-Furmańska, ekspertka ds. rekrutacji w Pracuj.pl.
>>> Szukasz pracownika? Dodaj ogłoszenie na PRoto.pl!
Jak wynika z badania, aż 36 proc. kandydatów przyznaje, że informacje przedstawiane na rozmowie rekrutacyjnej nie były zgodne z tymi zapisanymi w ogłoszeniu. 44 proc. respondentów wskazuje, że rekruter nie odezwał się po rozmowie kwalifikacyjnej, mimo zapowiedzi kontaktu. Ponadto 82 proc. respondentów oczekuje, że w ofercie pracy pojawi się informacja na temat zarobków, co w dalszym ciągu nie jest normą. „Oczekuje ich aż ponad 8 na 10 kandydatów. I to nie tylko dlatego, że mogą mieć trudności z określeniem własnych oczekiwań finansowych (to deklaruje mniej niż 3 na 10 respondentów). Kandydaci uważają, że to wobec nich po prostu fair i wolą uniknąć poświęcania czasu na proces rekrutacyjny na stanowisko, które nie spełni ich oczekiwań co do wynagrodzenia” – wyjaśnia Walento-Furmańska.
Przyjazny dla kandydata proces rekrutacyjny to taki, który nie tylko pozbawiony jest bezprawnych czy dyskryminujących pytań, lecz także przeprowadzony jest sprawnie i w sposób transparentny dla obu stron. (kn)
