Tytuł
BaWIMy się kryształami
Autorka projektu
Katarzyna Kołys, Wydział Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej
Inspiracja
Inspiracją do przygotowania akcji stała się uchwała Organizacji Narodów Zjednoczonych z roku 2012, która ustanowiła 2014 – Międzynarodowym Rokiem Krystalografii. W ten sposób upamiętnione zostaną m.in : 100 – lecie odkrycia dyfrakcji rentgenowskiej oraz 400 rocznica obserwacji symetrycznych kryształków lodu przez Jana Keplera.
Opis działań
„BaWIMy się kryształami” to projekt, który ma na celu przybliżenie przyszłym naukowcom podstawy krystalografii – ważnej dziedziny badań w inżynierii materiałowej. Kryształy kojarzą się dzieciom i młodzieży przede wszystkim z kamieniami szlachetnymi używanymi w jubilerstwie, zimnymi płatkami śniegu kojarzonych z rodzinnymi świętami i codzienną przyprawą kuchenną obecną w każdym polskim domu, czyli solą. Warto jednak wiedzieć, że krystalografia to coś więcej niż oczko w zaręczynowym pierścionku, czy dodatek do ziemniaków. To przede wszystkim nauka, która umożliwiła badaczom zdobycie wiedzy na temat struktur DNA, tworzenia protein w komórkach, a nawet pozwoliła zaprojektować nowoczesne materiały i ratujące życie lekarstwa. Krystalografia wspiera obecnie takie dziedziny nauki jak: fizyka ciała stałego, biologia i medycyna, elektronika i informatyka. Mało kto wie, że już Pliniusz Starszy ponad 2000 lat temu w swojej „Historii naturalnej” zachwycał się regularnością kryształów, a krystalizacja soli i cukru była znana starożytnym Chińczykom.
Unikatowość projektu „BaWIMY się kryształami” polega na połączeniu aspektów chemiczno–fizycznych ze sztuką i designem. Podczas jego realizacji Katarzyna Kołys współpracuje, m.in. z Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie i Polskim Towarzystwem Chemicznym, dziennikarzami naukowymi, konserwatorem sztuki i Katarzyną Barć- designerką. Interdyscyplinarność projektu ma zainteresować odbiorców inżynierią materiałową, fizyką, chemią, sztuką, upcyklingiem i designem. Akcja przybliża sylwetkę profesora Jana Czochralskiego związanego z inżynierią materiałową i Politechniką Warszawską oraz promuje opracowaną przez niego metodę wykorzystywaną we współczesnej elektronice.
Projekt poprzedził pierwszy w Polsce naukowo-inżynierski flash mob „Pokaż kryształ Czochralskiego”, który odbył się na Wydziale Inżynierii Inżynierii Materiałowej 23. października 2013 r. w rocznicę urodzin profesora. Akcja była prowadzona wspólnie z dziennikarzami naukowymi Jarosławem Chrostowskim i Wiktorem Niedzickim. Wzięli w niej udział studenci i doktoranci, którzy pokazywali swoje telefony, tablety itp. Katarzyna Kołys przygotowała na Walentynki teksty popularnonaukowe dotyczące prawdziwych i sztucznych diamentów, wykorzystywanych w promowanym przez nią projekcie POIG „Termet- materiały o zwiększonym przewodnictwie cieplnym”. W 2014 r. projekt rozpoczął wykład o krystalografii i diamentach, który zapełnił Aulę Wydziału Inżynierii Materiałowej dziećmi. Na konferencji „Przyjazne materiały”, która odbyła się w Otwocku maturzyści dowiedzieli o kryształach. Katarzyna Kołys opowiadała młodzieży o najnowszych trendach w projektowaniu biżuterii, w tym wykorzystaniu elektroniki oraz paneli słonecznych. Podczas Salonu Edukacyjnego, który odbył się w Pałacu Kultury i Nauki autorka projektu pytała dziewczyny o nietypowe zastosowania diamentów. Podczas prezentacji dla organizatorek ogólnopolskiej akcji „Dziewczyny na Politechniki”, Katarzyna Kołys zachęcała do opracowania wykładów o krystalografii i elektronicznej biżuterii. Przedstawicielki płci pięknej podczas akcji popularyzującej studiowanie kierunków ścisłych zastanawiały się, czy diament jest najlepszym przyjacielem kobiety. Na Pikniku Naukowym odwiedzający stoisko Wydziału Inżynierii Materiałowej budowali struktury krystalograficzne z klocków geomagów. Autorka dwukrotnie zorganizowała z designerką Katarzyną Barć warsztaty biżuterii z elektroodpadów. Na Pikniku Naukowym połączyła je z prelekcją i wystawą prac upcyklingowych. Katarzyna Kołys dla młodzieży zorganizowała wspólnie z Bartłomiejem Tomczakiem z Muzeum Marii Skłodowskiej–Curie warsztaty i wykłady. Uczestnikom wycieczki dzieci z Grajewa, Grybowa i Kijowa pokazała popiersie prof. Jana Czochralskiego i przybliżyła sylwetkę tego wybitnego uczonego. Uroczyste zakończenie akcji odbędzie się 23. X. 2014 r. podczas urodzinowego flash moba.
Wyznaczniki sukcesu
I miejsce w Polsce w kategorii indywidualnej w konkursie proMYK organizowanym przez PRom Stowarzyszenie PR i Promocji Polskich Uczelnii, zainteresowanie dzieci podczas wykładów, zainteresowanie podczas eventów, w tym szczególnie podczas Pikniku Naukowego, zainteresowanie flash mobem w 2013 r.
Wykorzystane środki komunikacji
Internet, prasa, wykłady, warsztaty, flash mob, eventy- Piknik Naukowy, Dni Otwarte Politechniki Warszawskiej, Salon Edukacyjny Perspektywy, Dziewczyny na Politechniki, konferencja naukowa dla młodzieży