W listopadzie 2023 roku wystartowała kampania społeczna „MAMY czas na zdrowie”, która miała zwrócić uwagę na istotny problem aktywnych zawodowo mam – brak czasu na zadbanie o własne zdrowie. Okazuje się, że w Polsce co druga pracująca matka nie rezygnuje z wypełniania swoich obowiązków, kiedy jest przeziębiona lub ma grypę. Haleon, globalna firma z branży consumer health i producent leku Theraflu, oraz fundacja Share the Care, która zajmuje się działaniami na rzecz promowania partnerskiego modelu rodziny, połączyły siły, aby wesprzeć pracujące mamy w realizacji ich prawa do odpoczynku w czasie choroby. W realizacji kampanii organizatorów wspierała agencja Weber Shandwick.
Tło i wyzwania
Z badań wynika, że pracujące mamy często nie mogą pozwolić sobie na odpoczynek, gdy są chore. Organizatorzy kampanii postanowili porozmawiać na ten temat z samymi zainteresowanymi. Oto głosy aktywnych zawodowo mam: „Nikt za mnie nie posprząta, nie pozmywa, nie ugotuje dzieciom obiadu. No i stos ubrań do wyprania, wyprasowania i złożenia, to chyba najgorsze. Kiedy zostaję w domu [gdy zachoruję – przyp. red.], to zamiast się położyć nadrabiam zaległości, na które normalnie nie mam czasu” – opowiada jedna z mam. „Wolne w pracy? A kto nadrobi za mnie zaległości?” – mówi kolejna. Trzecia dodaje natomiast: „W mojej poprzedniej pracy, kiedy pewien młody ojciec chciał wziąć wolne z powodu choroby dziecka, usłyszał od kierownika »a co, dziecko nie ma matki?«. Dał mu jasno do zrozumienia, że powinien pracować, a nie zajmować się dziećmi”.
Głęboko zakorzenione normy kulturowe i stereotypy zmuszają kobiety do stawiania potrzeb rodziny ponad własne zdrowie. Każdy z nas z pewnością zna kobietę, którą można nazwać „Matką-Polką” – zawsze w biegu, robiącą kilka rzeczy na raz, nigdy nie odpuszczającą. Matkę, która mimo kataru czy bólu gardła nie pozwala sobie na odpoczynek. Dane pokazują, że pracujące mamy poświęcają więcej czasu na obowiązki domowe i regularnie zarywają noce, śpiąc statystycznie kilka godzin krócej każdego tygodnia.
U podstaw działalności Haleon leży przekonanie, że dbanie o zdrowie powinno być łatwiejsze na co dzień. Misja Haleon – „Better everyday health with humanity” – opiera się na innowacjach i zapewnieniu szerokiej dostępności produktów wspierających zdrowie. Firma stawia na bezpieczne, skuteczne i naukowo potwierdzone rozwiązania, współpracując przy tym z ekspertami medycznymi oraz wykorzystując nowoczesne technologie. Aktywnie angażuje się również w kampanie edukacyjne promujące profilaktykę oraz zdrowy styl życia. Dlatego wraz z fundacją Share The Care Haleon zdecydowało się organizację kampanii, która miała przyczynić się do budowania świata przyjaznego pracującym matkom. Celem inicjatywy było zwiększenie świadomości wyzwań, z jakimi zmagają się pracujące mamy również wtedy, gdy są chore, oraz poprawa ich sytuacji. „Przy opracowywaniu założeń kampanii towarzyszyło nam kluczowe pytanie »Czy mamy mają czas na zdrowie?«” – podkreślają inicjatorzy akcji.
W ramach przygotowania do realizacji kampanii zlecono firmom badawczym IPSOS i SW Research przeprowadzenie badań, które miały ukazać realną skalę problemu i pokazać, jakie emocje i obawy towarzyszą na co dzień aktywnym zawodowo mamom.
Zgodnie z ich wynikami* okazuje się, że:
- 60 proc. pracujących mam kontynuuje wykonywanie obowiązków domowych mimo przeziębienia lub grypy;
- Od 1/3 z nich rodzina oczekuje wykonywania obowiązków domowych bez względu na ich stan zdrowia;
- 1/4 z nich nie otrzymuje pomocy w obowiązkach domowych nawet wtedy, gdy są chore;
- 55 proc. przyznaje, że obwinia się, gdy choroba przeszkadza im w opiece nad dziećmi;
- 2/3 pracujących mam unika wzięcia wolnego w pracy, twierdząc, że nie ma nikogo, kto mógłby je zastąpić;
- 77 proc. pracujących matek rezygnuje z odpoczynku, nawet gdy choroba znacząco wpływa na ich funkcjonowanie.
Na brak czasu na zadbanie o własne zdrowie składa się wiele zmiennych – poza rodziną i domem wśród nich są też obowiązki zawodowe. Pracodawcy zbyt rzadko uwzględniają potrzeby aktywnych zawodowo mam, co może prowadzić do braku wystarczającego wsparcia ze strony firm.
Cele kampanii
Celem kampanii „MAMY czas na zdrowie” było zwiększenie świadomości społecznej oraz realne wsparcie pracujących mam poprzez edukację, rozwijanie umiejętności komunikacyjnych i budowanie wspierających społeczności. „Długofalowo zależało nam na stworzeniu bardziej empatycznego środowiska zarówno w domu, jak i w pracy. Społeczności, w której chorowanie nie wiąże się ze strachem o finanse czy stabilność zatrudnienia” – podkreślają organizatorzy.
Celem inicjatywy było także wspieranie matek w kształtowaniu postaw stawiających czoła presji społecznej, z którymi zmagają się każdego dnia. Program miał pomóc kobietom w zrozumieniu, że proszenie o pomoc jest w porządku. „W kampanii mówimy o kobietach wspierających kobiety oraz o partnerstwie między rodzicami. Czasy się zmieniły, ale pamiętajmy, że wielu mężczyzn nie miało takich partnerskich wzorców w swoich rodzinach. Mężczyźni muszą nauczyć się funkcjonowania po partnersku. Kobiety muszą nauczyć się rozmawiać o swoich potrzebach i oczekiwaniach w otwarty i konstruktywny sposób” – podkreślała Karolina Andrian, prezeska i współzałożycielka Fundacji Share the Care.
Podjęte działania
Organizator kampanii, firma Haleon, wraz z zaproszonym do udziału w kampanii partnerem społecznym – fundacją Share the Care – skupili się na edukacji i budowaniu świadomości, by inspirować i w dłuższej perspektywie doprowadzić do istotnych zmian społecznych, które pomogą pracującym mamom znaleźć czas na odpoczynek.
„Chcieliśmy wzmocnić umiejętności rozpoznawania i respektowania swoich potrzeb, ale też nauczyć mamy, jak skutecznie to komunikować. Budowaliśmy siłę i pewność siebie, uświadamiając partnerom i bliskim, jak ważne jest wspieranie mam w znalezieniu czasu na odpoczynek, w sytuacji gdy zmagają się z grypą czy przeziębieniem. Kluczowym elementem kampanii było stworzenie »siostrzanych wiosek« – grup, które stałyby się oparciem dla mam na poziomie lokalnym” – podkreślają organizatorzy.
Aby ułatwić wprowadzenie realnych zmian, w ramach kampanii „MAMY czas na zdrowie” organizatorzy przygotowali zestaw narzędzi zarówno dla pracujących matek, jak i ich otoczenia. Wśród nich znalazły się m.in: internetowa platforma edukacyjna z filmami oraz seria warsztatów, a także przewodnik z praktycznymi wskazówkami i ćwiczeniami.
Główne elementy kampanii
- Platforma edukacyjna mamyczasnazdrowie.pl – czyli źródło eksperckiej wiedzy oraz testimoniale skupione na budowaniu pewności siebie, nauki odpuszczania i mówienia o swoich potrzebach. Zamieszczane tam treści miały pomagać również w zrozumieniu niełatwej sytuacji aktywnych zawodowo mam i pokazywać, w jaki sposób można skutecznie okazywać im wsparcie.
- Spotkanie prasowe z udziałem dziennikarzy, influencerów oraz psycholożki i autorki książek Natalii de Barbaro, podczas którego odbyła się premiera filmu kampanii, prezentacja wyników badań oraz Kodeksu.
- Kodeks „MAMY czas na zdrowie” – skierowany do pracujących mam, ich partnerów i bliskich, a także ich współpracowników i pracodawców. W dalszym ciągu można wyrazić poparcie dla tych postulatów na stronie mamyczasnazdrowie.pl.
- Przewodnik z praktycznymi ćwiczeniami związanymi z każdym z punktów Kodeksu.
- Wsparcie influencerów.
- Ogólnopolski Program Siostrzanego Wsparcia, podczas którego blisko sto kobiet angażujących się w życie lokalne i prowadzących grupy wsparcia mogło uczestniczyć w warsztatach z ekspertami. Celem programu było odczarowanie poczucia winy, budowanie umiejętności stawiania granic i proszenia o wsparcie, kiedy pojawia się choroba. Uczestniczki dzieliły się zdobytą wiedzą w swoich społecznościach, mając przez cały czas dostęp do zamkniętej grupy na Facebooku, która stanowiła główny kanał komunikacji.
Efekty
Między listopadem 2023 a kwietniem 2024 roku pojawiło się 140 publikacji na temat kampanii „MAMY czas na zdrowie”. Zasięg tych publikacji wynosił 2,6 mln, AVE oszacowano na 630 tys. zł, a OTS na 86 mln. Średnio co trzecia Polka w wieku od 25 do 54 lat miała kontakt z informacjami na temat kampanii.
Kampania zwiększyła świadomość na temat obciążenia obowiązkami podczas przeziębienia lub grypy, zainicjowała realne zmiany w postawach poprzez edukację oraz budowanie wspierających społeczności. Według opinii publicznej projekt wyróżniał się ambicją w przełamywaniu głęboko zakorzenionych stereotypów dotyczących roli kobiet w społeczeństwie – w szczególności zaś roli mam.
Kampania „MAMY czas na zdrowie” została nagrodzona srebrem w kategorii Medycyna i zdrowie w 22. edycji konkursu Złote Spinacze.
*SW Research, badanie „Wyzwania osób aktywnych zawodowo w trakcie choroby”, sierpień 2023
