1. Na rozruszanie, czyli trochę praktyki Zanim wyślesz komuś życzenia, zastanów się nad poprawnym zapisem świąt, z okazji których te życzenia wysyłasz.
1. W (ś)więta (w)ielkiej (n)ocy zwykle spotykali się w domu rodzinnym, choć na (g)wiazdkę rzadko im się to udawało.
2. Co roku ktoś mówi wyższości (ś)wiąt (w)ielkanocnych nad (ś)więtami (b)ożego (n)arodzenia.
2. Ku przestrodze, czyli teorii słów kilka
Co wielką a co małą?
Zobacz teorię
Małą literą zapisujemy nazwy obrzędów, zabaw i zwyczajów:
andrzejki, mikołajki, dożynki, dyngus, gaik, kupała, oczepiny, turoń, walentynki, zaręczyny.
Wielką literą piszemy nazwy świąt i dni świątecznych w odróżnieniu od ich nazw opisowych:
Nowy Rok, Boże Narodzenie, Gwiazdka, Wniebowzięcie, Wielkanoc, Niedziela Wielkanocna, Wielki Czwartek, Wielki Tydzień, Boże Ciało, Zaduszki, Wszystkich Świętych, Zielone Świątki, Epifania, 3 Maja, Dzień Matki, Święto Niepodległości.
Wielką literą piszemy nazwy imprez międzynarodowych lub krajowych, którym organizatorzy chcą nadać specjalny tytuł:
Igrzyska XXV Olimpiady, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Wielka Pardubicka, XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich, Ogólnopolski Konkurs Ortograficzny „Dyktando”, Światowy Dzień Młodzieży, Dzień Ziemi, Dzień Matki, Dzień Górnika, Międzynarodowy Dzień Dziecka, Międzynarodowy Dzień Kobiet; Dzień Ziemi, Dzień bez Samochodu, Światowy Dzień Młodzieży
Przyimki występujące wewnątrz tych nazw piszemy małą literą:
V Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej, Dzień bez Samochodu.
3. Ćwiczenia
Zastanów się nad pisownią poszczególnych nazw świąt i wyrażeń związanych ze świętami.
1. W (ś)więta (w)ielkiej (n)ocy zwykle spotykali się w domu rodzinnym, choć na (g)wiazdkę rzadko im się to udawało.
2. Co roku ktoś mówi wyższości (ś)wiąt (w)ielkanocnych nad (ś)więtami (b)ożego (n)arodzenia.
3. Zorganizowali (z)aręczyny tuż po (w)alentynkach
4. Czy w (m)ikołajki czy w (a)ndrzejki, zawsze liczy się dobra zabawa.
5. Zawsze na (d)zień (m)atki kupował tulipany, a na (d)zień (k)obiet – goździki.
6. Na (ś)więta (b)ożego (a)rodzenia pojechali zwiedzić (w)yspę (b)ożego (n)arodzenia.
7. (d)zień (b)ez (s)amochodu zawsze traktował poważnie i do pracy jechał na rowerze.
Zobacz odpowiedź
1. W święta Wielkiej Nocy zwykle spotykali się w domu rodzinnym, choć na Gwiazdkę rzadko im się to udawało.
2. Co roku ktoś mówi wyższości świąt wielkanocnych nad świętami Bożego Narodzenia.
3. Zorganizowali zaręczyny tuż po walentynkach.
4. Czy w mikołajki czy w andrzejki, zawsze liczy się dobra zabawa.
5. Zawsze na Dzień Matki kupował tulipany, a na Dzień Kobiet – goździki.
6. Na święta Bożego Narodzenia pojechali zwiedzić Wyspę Bożego Narodzenia.
7. Dzień bez Samochodu zawsze traktował poważnie i do pracy jechał na rowerze.
4. Słowem praktyka
Warto pamiętać, że słowo „święta” nie jest częścią nazwy ani świąt Bożego Narodzenia, ani świąt Wielkiej Nocy (Wielkiejnocy). Lepiej nie mylić świąt z obrzędami i nie pisać wielką literą mikołajków, andrzejków, walentynek czy śmigusa dyngusa. A przy stole wielkanocnym dzielić się „święconym”.
5. Do źródeł
Przy dzisiejszym odcinku skorzystaliśmy z:
Encyklopedii języka polskiego pod red. S. Urbańczyka,
Słownika współczesnego języka polskiego pod red. A. Markowskiego,
Wielkiego słownika so.pwn.pl pod red. E. Polańskiego.
