Najważniejsze informacje
- Największy, i jak dotychczas rekordowy zasięg uzyskały publikacje, w których wspominano o Rafale Trzaskowskim (1 mld kontaktów z przekazem). To ponad dwukrotnie więcej niż przed tygodniem. Jeszcze większy wzrost, bo trzykrotny, zaliczyły informacje o Karolu Nawrockim (840 mln kontaktów) i Szymonie Hołowni (692 mln kontaktów).
- Wzrost informacji na temat kandydatów można tłumaczyć dwoma debatami prezydenckimi, które odbyły się w piątek, 11 kwietnia 2025 roku. Zainteresowaniem mediów cieszył się też sądowy spór między Hołownią a Mentzenem.
- W trakcie debat wyborczych kandydaci na prezydenta nie wystrzegli się przed fałszem. Zarówno Karol Nawrocki, jaki i Marek Jakubiak powieli nieprawdziwe informacje dotyczące migracji. Z kolei Rafał Trzaskowski zawyżył liczbę podatków wprowadzonych za rządów PiS.
Analitycy Instytutu Monitorowania Mediów oraz Demagoga do końca kampanii wyborczej będą przyglądać się obecności kandydatów na urząd prezydenta w mediach. Co tydzień publikowane będą dane na temat zasięgów, jakie uzyskały treści na ich temat oraz ich własne materiały wyborcze. Analizowane są zarówno media społecznościowe, jak i tradycyjne – prasa, radio i telewizja.
Rekordowy zasięg Trzaskowskiego
Rafał Trzaskowski był najbardziej medialnym kandydatem na prezydenta między 7 a 13 kwietnia 2025 roku. Zgodnie z danymi Instytut Monitorowania Mediów, informacje na temat kandydata KO miały w tym czasie największy zasięg we wszystkich typach mediów.
Treści na temat Trzaskowskiego uzyskały jak dotychczas rekordowy wynik – ponad 1 mld potencjalnych kontaktów z przekazem. Patrząc na raporty z poprzednich tygodni (1, 2, 3), żaden z kandydatów do tej pory nie wygenerował takiego zasięgu w ciągu siedmiu dni.
Statystyczny Polak w wieku powyżej 15 lat mógł mieć styczność z informacjami o Trzaskowskim 32 razy. To ponad dwukrotny wzrost względem poprzedniego tygodnia, kiedy liczba ta wynosiła 14.
Nawrocki i Hołownia na podium. Mentzen spadł na czwartą pozycję
Znaczący wzrost zasięgów odnotował Karol Nawrocki oraz Szymon Hołownia. Informacje dotyczące kandydata wspieranego przez PiS wygenerowały 840 mln potencjalnych kontaktów z przekazem, a w przypadku polityka Trzeciej Drogi – 692 mln kontaktów z przekazem. Przed tygodniem było to odpowiednio 298 mln kontaktów oraz 240 mln potencjalnych kontaktów.
Większy zasięg niż przed tygodniem zaliczył również Sławomir Mentzen, lecz wzrost w kontekście jego osoby nie był aż tak duży. Informacje na jego temat wygenerowały 600 mln kontaktów wobec 435 mln kontaktów w poprzednim tygodniu.
Debata oraz spór wyborczy Hołowni i Mentzena
Dynamiczny wzrost zasięgów kandydatów można tłumaczyć debatami – najpierw tę prowadzoną przez Telewizję Republika, wPolsce24 i Trwam, a następnie tę przez TVP, TVN i Polsat. Potwierdza to analiza najczęściej występujących fraz przygotowana przez IMM.
Najczęściej padającymi słowami w odniesieniu do Rafała Trzaskowskiego była „telekomunikacja miejska” – przejęzyczenie, które wypowiedział podczas telewizyjnej debaty trzech głównych nadawców. Wypowiedź ta została podchwycona przez jego przeciwników politycznych, w szyderczym tonie, a także pojawiła się w wielu memach.
W przypadku Karola Nawrockiego najczęstszym sformułowaniem była „tęczowa flaga”, którą kandydat wspierany przez PiS wręczył Rafałowi Trzaskowskiemu w trakcie debaty.
Z kolei w odniesieniu do Szymona Hołowni zdominowały dwie frazy „nielegalny migrant” oraz „nieprawdziwa informacja”, co jest nawiązaniem do sądowego sporu w trybie wyborczym marszałka Sejmu ze Sławomirem Mentzenem.
Polityk Konfederacji nie wziął udziału w obu debatach, co też zostało politycznie wykorzystane przez jego przeciwników. W stosunku do Mentzena dwie z trzech najpopularniejszych fraz to „wielki nieobecny” oraz „największy przegrany”.
Fałszywe i zmanipulowane informacje o migracji i energetyce
W trakcie obu debat wyborczych nie zabrakło wypowiedzi, w których politycy minęli się z prawdą. Przykładem wykorzystania poprawnych danych do wyciągnięcia fałszywych wniosków było stwierdzenie Marka Jakubiaka, że Niemcy „przerzucili do Polski” 10 tys. osób.
Przytoczona przez niego liczba, wzięta z artykułu Interii, odnosi się do osób zawracanych na granicy, czyli takich, które zostały zatrzymane w niemieckiej strefie przygranicznej i cofnięte na terytorium Polski.
Karol Nawrocki z kolei mówił, że jest przeciwko budowie „ośrodków integrowania dla nielegalnych imigrantów” i skojarzył je z paktem migracyjnym. Pominął przy tym fakt, że Centra Integracji Cudzoziemców powstawały jeszcze za rządów PiS. Tworzy się je jako punkty udzielenia pomocy prawnej i edukacyjnej głównie dla osób z Ukrainy i Białorusi, ale także innych państw.
Wprowadzającym w błąd było stwierdzenie Marka Jakubiaka, jakoby Polska miała zasoby węgla na 900 lat. Zasoby operatywne, czyli takie które są faktycznie możliwe do wydobycia, wystarczą Polsce na ok. 50 lat w przypadku węgla kamiennego i na ok. 20 lat w przypadku węgla brunatnego.
Rafał Trzaskowski zawyżył liczbę nowych podatków wprowadzonych za rządów Prawa i Sprawiedliwości. Prezydent Warszawy powiedział, że było ich 50. Tymczasem dane Ministerstwa Finansów wskazują, że faktycznie wprowadzono 22 nowe daniny.
Mentzen nadal z największymi zasięgami we własnych social mediach
Patrząc wyłącznie na media społecznościowe, w nich nieznacznie większy zasięg wygenerowały informacje dotyczące Rafała Trzaskowskiego (298 mln kontaktów) niż Sławomira Mentzena (293 mln kontaktów). Kandydat Konfederacji był jedynym, na temat którego informacje w social mediach miały większy zasięg niż w telewizji.
Trzy najbardziej zasięgowe wpisy kandydatów na profilach własnych:
1. Sławomir Mentzen komentujący ironicznie wyrok sądu dotyczący sporu w trybie wyborczym z Szymonem Hołownią (TikTok – 2,6 mln wyświetleń).
2. Adrian Zandberg krytykujący Rafała Trzaskowskiego i Sławomira Mentzena za przepychanki słowne dotyczące wafelka Prince Polo (TikTok 2,1 mln wyświetleń)
3. Oświadczenie Sławomira Mentzena w sprawie sprostowanie swojej wypowiedzi o Szymonie Hołowni i nielegalnych imigrantach (X – 1,5 mln wyświetleń)
Mentzen po raz kolejny wyraźnie wysuwa się na prowadzenie w mediach społecznościowych, jeżeli chodzi o treści zamieszczane na kontach własnych. Jeżeli spojrzeć na wyświetlenia na TikToku, X i YouTubie, były one większe niż łączne odsłony pod materiałami Trzaskowskiego, Zandberga, Hołowni, Nawrockiego i Biejat.
Prezes Nowej Nadziei po raz kolejny osiąga także największą liczbę interakcji pod swoimi postami. Na każdym z portali społecznościowych – Facebooku, Instagramie, YouTubie, X oraz TikToku – liczba interakcji była większa niż u innych kandydatów.
Monika Ezman, dyrektorka Centrum Zarządzania Jakością i Działu Analiz w Instytucie Monitorowania Mediów, podkreśla „Rekordowy zasięg treści o Rafale Trzaskowskim niekoniecznie jest dla niego dobrą informacją. Słynne już przejęzyczenie o „telekomunikacji miejskiej” błyskawicznie zostało podchwycone przez internautów i media, stając się pretekstem do licznych memów oraz ironicznych komentarzy. W dobie mediów społecznościowych granica między konstruktywną popularnością a medialnym ośmieszeniem jest niestety bardzo cienka. Nadmiar ironii i przekazów humorystycznych może spłycić odbiór kandydata i odwrócić uwagę od jego realnych postulatów czy programu”.
Adam Maternik, zastępca szefa działu fact-checkingu politycznego w Stowarzyszeniu Demagog, zauważa natomiast: „Podczas debat usłyszeliśmy kilka narracji zniekształcających rzeczywistość i opartych na skrajnych emocjach. Dotyczą one m.in. migracji, polityki klimatycznej i Unii Europejskiej. Podziela je większość kandydatów – nawet tych, których nie kojarzono z podobnymi poglądami. Skrajne emocje i masowe zasięgi to niebezpieczne połączenie obniżające odporność na dezinformację i narażające na jej konsekwencje”.
Zdjęcie główne: youtube.com/tvpinfo
