Relacje inwestorskie

Wolny rynek i silna konkurencja to realia giełdy papierów wartościowych. Do ryzykownej obecności na giełdzie trzeba się więc solidnie przygotować, sięgając po wszelkie niezbędne narzędzia, nie tylko związane z finansami. Za skuteczny instrument uważane są investor relations, ale nie wszystkie spółki giełdowe pamiętają o wykorzystaniu tego elementu komunikacji. Czy warto używać IR z korzyścią dla firmy, jak i kiedy? O tym właśnie jest Raport PRoto.

Definicje
Relacje inwestorskie (RI) to zarządzanie przepływem informacji z zakresu finansów, marketingu i strategii pomiędzy spółką giełdową a społecznością inwestorską, mające na celu budowanie zaufania wśród uczestników rynku kapitałowego. Efektywne działania w zakresie relacji inwestorskich powinny pozytywnie wpływać na wizerunek spółki, urzeczywistniać jej wycenę rynkową i w efekcie obniżać koszt kapitału spółki.
Źródło: www.irp.pl

Głównym celem przyświecającym IR jest osiągnięcie optymalnej wartości giełdowej. Profesjonalnie prowadzona komunikacja daje możliwości opowiedzenia o firmie w strategiczny, całościowy sposób, pokazania wizji, planów, możliwości. W pierwszym rzędzie zadaniem IR jest ciągłe dbanie o reputację firmy giełdowej (lub szukającej inwestorów, kapitału itp.), budowa płaszczyzny porozumienia i zaufania między inwestorami, a w konsekwencji — zdobycie kapitału po najniższych kosztach.
Źródło: Investor relations – giełdowa komunikacja, Grażyna Drażba-Derdej,
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/X/XB/investorelations.html

Relacje inwestorskie to public relations wobec osób mających wpływ na sytuację kapitałową organizacji. Działania zmierzające do budowania pozytywnych relacji z akcjonariuszami.
Źródło:www.proto.pl

Relacje inwestorskie to proces polegający na gospodarowaniu informacjami z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem, w szczególności w aspekcie takich obszarów jak marketing, finanse, planowanie, kontrola oraz produkcja, pomiędzy spółką giełdową a inwestorami.
Źródło: Public relations – teoria i studia przypadków, D. Tworzyło, WSIiZ w Rzeszowie, 2003

Inwestorskie public relations to wysiłki mające na celu zniwelowanie luki pomiędzy tym, jak firma jest postrzegana, i rzeczywistością – innymi słowy podejmowanie działań mających na celu zagwarantowanie, że akcje firmy osiągną właściwą cenę rynkową. Istota inwestorskich PR wynika ze zobowiązania spółek giełdowych do podawania do publicznej wiadomości informacji, które mogą wywierać wpływ na decyzje inwestorów co do tego, czy kupić, sprzedać czy też zatrzymać akcje firmy.
Źródło: Public relations w praktyce, F.Seitel
 
Gdzie mają swoje korzenie?
Według F.Seitel’a, początki relacji inwestorskich sięgają połowy lat 30. i wiążą się z przyjęciem w USA ustawy o papierach wartościowych w 1933 roku oraz ustawy o obrocie papierami wartościowymi 1934 roku. Wprowadzono je w celu ochrony społeczeństwa przed nadużyciami w emisji i obrocie papierami wartościowymi.

Niektóre zadania relacji inwestorskich:
– przygotowywanie wszelkich publikacji, prospektów emisyjnych, folderów, plakatów informacyjno-reklamowych;
– poszukiwanie inwestorów;
– przygotowywanie raportów rocznych (główne finansowe narzędzie komunikacyjne spółki) i kwartalnych spółek giełdowych;
– przygotowywanie informacji prezentowanych podczas Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy;
– organizacja konferencji prasowych, telekonferencji i spotkań z dziennikarzami w celu przedstawienia przez firmę informacji ważnych z punktu widzenia spółki notowanej na GPW lub wprowadzanej na parkiet;
– prowadzenie działań, które mają na celu promować wejście spółki na parkiet;
– monitorowanie środków masowego przekazu (giełdowe programy informacyjne).

Dlaczego IR?
• W polskim środowisku giełdowym zaczynają zachodzić zmiany – większe możliwości zwiększają także konkurencję na rynku inwestycyjnym. Efektem jest konieczność stosowania oczywistych na innych rynkach standardów, między innymi fachowych narzędzi w komunikacji z rynkiem inwestorskim – w tym: investor relations.
• Badania Ernst & Young z 1997 roku pokazują, że w 35%, a według ostatnich badań Boston Consulting Group – w 40%, inwestycje na giełdzie są zależne od czynników niematerialnych, czyli m.in. od skuteczności przekonania inwestorów do planów firmy. Służy temu odpowiednia i profesjonalna strategia komunikacyjna, która ma na celu wytłumaczenie misji i wizji firmy. Również według analiz przeprowadzonych przez profesora Harvardu Stephena Greysera, do 15% wartości akcji firmy zależy od reputacji, jaką ona posiada.
• Inwestorzy przesuwają ostatnio swoje pieniądze w kierunku akcji nawet o niskiej stopie zwrotu z zainwestowanego kapitału, ale bezpiecznych, np. takich jak Philip Morris czy PepsiCo. Gwarancję bezpieczeństwa stanowią dla nich silna marka i produkty, które są znane i zrozumiałe.
• Charakterystyczne jest również to, że im silniejsza marka, tym większą przyciąga uwagę inwestorów. Stąd coraz głośniejsze opinie ekspertów finansowych i specjalistów od marketingu, że w przyszłości wartość marki będzie stanowić o wartości akcji firmy, a nie odwrotnie.
Źródło: Investor relations – giełdowa komunikacja, Grażyna Drażba-Derdej,
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/X/XB/investorelations.html

Zdaniem eksperta
Relacje spółki z inwestorami są traktowane przez rynki finansowe jako element ładu korporacyjnego, czyli norm odnoszących się do szeroko rozumianego zarządzania spółką. O ważności tego elementu świadczą liczne badania i raporty analityczne. Wskazują one, że inwestorzy giełdowi są gotowi przyznawać nawet 30% premię spółkom spełniającym kryteria przejrzystości. Oznacza to, że przy teoretycznym istnieniu dwóch takich samych spółek (ta sama branża, skala działalności, wyniki finansowe itp) różniących się tylko i wyłącznie stopniem wypełniania zasad ładu korporacyjnego, inwestorzy są gotowi zapłacić za akcje spółki bardziej przejrzystej do 30% więcej. Dzięki temu spółka ma możliwość pozyskania kapitału taniej, co oznacza dla niej wymierne oszczędności. Na relacje inwestorskie można też jednak spojrzeć z innej strony, jako na wycinek polityki komunikacji wspierającej wizerunek spółki. Środowisko inwestorów jest audytorium bardzo wpływowym, posiadającym wyższe wykształcenie, wysoką siłę nabywczą i zdolność kształtowania opinii. Taka grupa ma możliwość wpływania na decyzję innych, jest więc kluczowa z punktu widzenia marketingu i PR. Szansa dotarcia do takiej grupy nie powinna być lekceważona przez żadną spółkę.
Magda Kołodziejczyk, Wiceprezes Zarządu NBS Public Relations


Jak zacząć?
 Pierwszym etapem zastosowania profesjonalnego IR jest stworzenie zespołu relacji inwestorskich składającego się m.in. z osób powołanych przez zarząd i przedstawicieli agencji investor relations. Zadaniem zespołu jest opracowanie programu relacji inwestorskich, uwzględniającego określony etap działalności spółki, bowiem inne działania zostaną podjęte przed wprowadzeniem firmy na giełdę, a inne podczas jej obecności na giełdzie. Program relacji inwestorskich należy stale aktualizować i doskonalić. Jego bazą powinien być sposób na przekonanie inwestorów, że kupując akcje konkretnej spółki zrobią na tym dobry interes. Należy udowodnić, że spółka ma duży potencjał wzrostu, że osiąga założone zyski oraz że w przyszłości wypłaci dywidendę. Potrzebne jest więc prowadzenie ciągłego dialogu z inwestorami opartego na rozpoznaniu inwestorskich oczekiwań, np. poprzez badania postrzegania spółki w środowisku inwestorów. Program relacji inwestorskich będzie wprowadzany w życie za pomocą odpowiednich narzędzi. Są to: media relations, spotkania z inwestorami, raporty analityczne, raporty roczne, walne zgromadzenia oraz strona internetowa. Ich wykorzystanie zależy jednak od etapu, na jakim znajduje się firma w swojej giełdowej działalności – jedynym wyjątkiem są media relations, których zastosowanie jest obowiązkowe na każdym z etapów realizacji strategii IR.

Strategia – etapy
Przed wejściem na giełdę, czyli sprzedawanie wizji
Rozpoczęcie działań należy zaplanować przed wejściem na giełdę – powinny one się rozpocząć od 6 do 24 miesięcy przed „debiutem” w zależności od zasięgu działalności firmy i jej rozpoznawalności. Działania powinny się skupić na podniesieniu stopnia znajomości firmy i kampanii informacyjnej. Wzrost zainteresowania firmą następuje zawsze po ogłoszeniu przez nią chęci wejścia na giełdę, czyli Initial Public Offering. Wówczas można w odpowiedni sposób przedstawić firmę i jej produkty. Dlatego wejście na giełdę powinno być strategicznie i starannie przygotowane, również od strony komunikacyjnej. Często firmy popełniają błąd publikując jedynie te informacje, do których są zobowiązane przez prawo. A przecież niezmiernie ważne jest także przedstawienie możliwości zysków, atrakcyjności rynku, planów na przyszłość itp. materiałów, które stworzą wyczerpujący obraz firmy. Planowane wejście na giełdę musi się łączyć z kierowaniem oferty także do inwestorów prywatnych i prowadzeniem intensywnej komunikacji. Firma powinna przygotować dwa rodzaje działań komunikacyjnych – są to informacje dotyczące firmy i jej produktów oraz samej emisji. IR dotyczące firmy buduje jej wizerunek, wzbudza sympatię, poszerza wiedzę o systemie wartości, wizji i misji firmy. Natomiast działania IR dotyczące samej emisji przygotowują i wspierają nadanie akcjom odpowiedniego kursu emisyjnego przez wiarygodne przedstawienie firmy jako interesującej inwestycji oraz pozyskanie zaufania odbiorców. Dla realizacji tych działań potrzebna jest ścisła współpraca z bankiem przygotowującym emisję.

Na giełdzie
Po wejściu na giełdę zachodzi wiele zmian – również w strategii komunikacyjnej firmy. Po przeprowadzonym z sukcesem IPO (Initial Public Offering) trzeba zaplanować i prowadzić długotrwały dialog z inwestorami. Podstawowym środkiem jest profesjonalnie przygotowany raport roczny. Bardzo dobrą praktyką jest prezentowanie nie tylko tego, jakie inwestycje zostały poczynione lub są planowane, lecz także pokazanie zaangażowania społecznego czy ekologicznego. Działania są bardzo dobrą inwestycją antykryzysową. Koncepcyjnie dobrze zaplanowany i zrealizowany raport roczny w ciężkich dla firmy czasach, pokazuje jej zdrową substancję, zasoby itd. Buduje to zaufanie nie tylko inwestorów, ale również pracowników. Prawidłowe IR wymaga zwięzłej koncepcji oraz zjednoczenia działań na rzecz budowy zwartego wizerunku firmy. W strategii powinny więc być zdefiniowane cele, dokładnie opisane grupy docelowe, treści do przekazania oraz konkretne działania. Planując komunikację, musimy jednak brać zawsze pod uwagę to, co interesuje odbiorców – mogą to być np. potencjał firmy, obrót, dochód, zyski, straty lub ryzyko i szanse danego rynku.
Źródło: Investor relations – giełdowa komunikacja, Grażyna Drażba-Derdej,
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/X/XB/investorelations.html.

Zdaniem eksperta
Zarządzanie sytuacją kryzysowa w spółce giełdowej
Spółka giełdowa jest specyficzną organizacją, która podlega pewnym wymogom formalnym determinującym jej politykę informacyjną. Dodatkowo działania PR spółek giełdowych są prowadzone w ramach kilku odrębnych nurtów, w związku z czym spółka giełdowa jest bardzo podatna na sytuacje kryzysowe.
Dlaczego spółka giełdowa jest tak narażona na kryzysy?
Po pierwsze, ma obowiązek informacyjny, który wynika z ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi, art.81. Zobowiązuje on spółki do informowania „o każdym ważnym wydarzeniu, które może mieć wpływ na wartość papieru”. W praktyce oznacza to informowanie o wszystkich umowach, zmianach, decyzjach, itp. Jeżeli przekazujemy rynkowi tak wiele informacji należy spodziewać się, że cena akcji będzie na nie szczególnie wrażliwa. Kurs akcji jest między innymi funkcją tego, jak odbiorcy postrzegają sytuację w spółce. Należy tu podkreślić, że spółka ma do czynienia z wieloma grupami interesariuszy: najważniejsi są akcjonariusze i potencjalni inwestorzy – bezpośrednio wpływający na cenę waloru, ale także analitycy – których opinie oddziałują na zachowanie akcjonariuszy, media – stanowiące platformę dla opinii analityków i inwestorów, pracownicy – mający wpływ na wizerunek spółki, a także klienci i partnerzy. Media chętnie piszą o spółkach giełdowych, dlatego błędne jest założenie, że jeśli nie wyślemy informacji prasowej o niekorzystnym wydarzeniu, to nie zostanie ona opublikowana. Dziennikarze mają dostęp do wiadomości wysyłanych ze spółek za pomocą systemu emitent (narzędzie, za pośrednictwem, którego spółki wysyłają komunikaty na GPW), więc jeśli ocenią dany komunikat jako mający wpływ na wartość walorów, to z pewnością postarają się by informacja znalazła się na łamach prasy. Wymienione cztery czynniki wpływające na sytuację spółki giełdowej stanowią tylko kilka aspektów warunkujących postrzeganie firmy, które są związane bezpośrednio z faktem upublicznienia spółki. Jakie mogą być przyczyny sytuacji kryzysowych w spółce giełdowej?
Kryzys w spółkach giełdowych może mieć bardzo wiele źródeł. Jednak jest kilka najbardziej newralgicznych punktów. Przede wszystkim dotyczą one zmian w strukturze akcjonariatu, fuzji, przejęć, sprzedaży akcji przez akcjonariusza większościowego lub założyciela. Właściciel jest w oczach inwestorów zwykle barometrem aktualnej sytuacji w spółce, gdyż ma dostęp do wszystkich istotnych informacji. Pozbywanie się akcji przez większościowego udziałowca często jest odczytywane jako symptom pogorszenia się pozycji spółki i ma negatywny wpływ na wizerunek firmy i wycenę jej walorów. Kolejną newralgiczną kwestią są wyniki finansowe, a więc wypracowanie zysku, realizacja prognoz, lub strata i obniżenie prognoz. Jako przykład może posłużyć aktualny przypadek fińskiej firmy NOKIA, której wycofanie się z ogłoszonych w styczniu 2004 r. prognoz wyników za I kwartał było szokiem dla akcjonariuszy. W ciągu dwóch dni kurs akcji spadł o ponad 20 procent. W tej chwili spółki unikają przedstawiania szczególnie optymistycznych prognoz finansowych. Szczególnie od czasu pęknięcia bańki internetowej, która zapoczątkowała długą bessę na WGPW i serię nieudanych debiutów. Po okresie perspektyw i obietnic bez pokrycia w finansach spółek, inwestorzy oczekują stabilnych obrotów, realizacji obietnic, a w większości przypadków konkretnych zysków przynoszących zwrot z inwestycji. Inne możliwe przyczyny kryzysów to zmiany w zarządzie, a szczególnie opuszczenie firmy przez zaufanych pracowników, których kompetencje były wysoko oceniane przez akcjonariuszy. Pozbawienie spółki ludzi ocenianych dotychczas jako filary jej zarządzania powoduje negatywne reperkusje w ocenie jej wartości. Negatywny wpływ na wizerunek będzie miało również zerwanie umów z kontrahentami, a także brak nowych klientów i inwestycji jako sygnał braku efektywności i obniżenia dynamiki rozwoju organizacji. Wymieniono kilka podstawowych sytuacji kryzysogennych, jednak należy zdecydowanie podkreślić, że każde wydarzenie w spółce giełdowej może stać się potencjalną sytuacją kryzysową lub sukcesem.
Eliza Misiecka, Rowland Communications

Narzędzia IR
Media relations
Głównym źródłem informacji dla inwestorów są media i to właśnie na kontakt z nimi należy położyć duży nacisk. Każda informacja dla mediów musi być jednak rzetelna i wiarygodna oraz istotna dla inwestorów. Najlepiej tym warunkom odpowiadają dane o wynikach sprzedaży i realizacji prognoz finansowych, realizacji celów emisyjnych i podpisanych nowych umowach. Mało interesujące są rocznice i jubileusze, zamiary na trzy lata, wywiady prywatne czy plotki. W większości przypadków (gdy IR dotyczy niewielkich firm) media relations opierają się na prasie ogólnej i specjalistycznej. Ponadto, oprócz oficjalnych komunikatów prasowych, pomocne są osobiste spotkania z przedstawicielami mediów, na których można odpowiedzieć na wszelkie pytania i zainteresować nowym tematem.

Raporty analityczne
Raporty analityczne to publicznie dostępne analizy spółki i rynku wykonane przez profesjonalistów. Z doświadczeń spółek wynika, że raporty są bardzo ważne dla inwestorów indywidualnych, którzy skazani są na szukanie informacji o spółce w różnych publicznych źródłach. Inwestorzy instytucjonalni mają bowiem swoich analityków, którzy na bieżąco monitorują rynek i spółkę.

Cykliczne otwarte spotkania
Dla spółki istotne są otwarte spotkania z analitykami i inwestorami, szczególnie po publikacji wyników półrocznych i rocznych lub przy okazji ważnych zmian w biznesie spółki. Na takich spotkaniach firmy mogą się w odpowiedni sposób zaprezentować i przekazać najistotniejsze informacje oraz nawiązać dialog z inwestorami. Nie należy zaniedbywać też indywidualnych spotkań, podczas których możemy “zarażać” innych entuzjazmem oraz poznawać ich oczekiwania do firmy jako celu. Reprezentanci spółki na zewnątrz powinni przejść szkolenie z zakresu wystąpień publicznych oraz trening medialny.

Raporty roczne
Te instrumenty komunikacji powinny zawierać rzetelną analizę sytuacji spółki i jej rynku, dane i wskaźniki operacyjne, szczegółowe informacje finansowe i kalendarium wydarzeń istotnych dla biznesu firmy.

Walne zgromadzenie akcjonariuszy
Standardowo odbywa się ono raz w roku, najlepiej w miejscu i czasie ułatwiającym jak najszerszemu kręgowi akcjonariuszy uczestnictwo w zgromadzeniu. Często spotkania takie organizowane są w siedzibie spółki, co daje dodatkową możliwość promocji firmy. Na każde zgromadzenie powinny zostać przygotowane materiały reklamowe i raport roczny.

Strona internetowa
Strona, w porównaniu z raportem i jakąkolwiek inną informacją drukowaną, ma wiele zalet. Informacje na niej powinny być ciągle aktualizowane, a nawigacja ma być łatwa. Strona powinna również zawierać kontakt do osoby odpowiedzialnej za investor relations. Spółka może też wysyłać elektroniczny biuletyn informacyjny do wszystkich zainteresowanych, którzy wyrażą chęć jego otrzymywania. Ze stron www korzystają bardzo często inwestorzy indywidualni, którzy poszukują tam aktualnych i skondensowanych informacji o spółce.

Promowanie marki
W krajach rozwiniętych, gdzie znana marka korzystnie wpływa na wartość firmy, firmy nią dysponujące przyciągają większą liczbę inwestorów. Przyjmuje się więc, że odpowiednio skomponowany mix w ramach relacji inwestorskich wydatnie wspiera ogólne wysiłki PR i reklamowe spółki giełdowej, a także może przyczynić się do znaczącej redukcji kosztów ogólnej reklamy, w tym promocji marki, albo zwiększyć efektywność wydatków reklamowych. Spółki notowane dłuższy czas na giełdzie cieszą się relatywnie większą rozpoznawalnością swojej marki niż prywatne spółki podobnej wielkości.
Źródło: Dar przekonywania inwestorów, Joanna Tauber

Zdaniem eksperta
Narzędzia PR stosowane w pracy ze spółkami giełdowymi
Metody PR stosowane w budowaniu wizerunku spółek giełdowych wykorzystują w dużej mierze tradycyjne narzędzia PR. Jednak bardzo ważną, dodatkową grupą są relacje inwestorskie (investor relations). Pod terminem tym kryją się działania skierowane przede wszystkim do akcjonariuszy i inwestorów, a więc utrzymywanie stałej komunikacji z najbardziej zaangażowaną częścią interesariuszy, organizacja spotkań (road show), specjalne strony na portalu korporacyjnym, gdzie można znaleźć informacje o aktualnym kursie akcji i strukturze akcjonariatu, akcjogram, historię wyceny, wyniki finansowe, czasami prognozy oraz wiele innych informacji interesujących z punktu widzenia akcjonariusza czy potencjalnego inwestora. Kolejna sprawa to działania skierowane do analityków, którzy stanowią bardzo ważną` grupę wpływającą na opinie o spółce i wartość jej walorów. I w końcu bardzo istotna grupa to dziennikarze, którzy kształtują opinię o spółce, zwłaszcza w oczach inwestorów indywidualnych. Wszystkie grupy należy traktować równorzędnie. Generalną zasadą jest dostępność, czyli nieblokowanie dostępu do informacji i przejrzystość przekazu.

Jak przekuć wydarzenie w spółce giełdowej na sukces?
1. Planować z wyprzedzeniem przekazywanie informacji na giełdę.
2. Przygotowywać odpowiednio wcześnie materiały i działania PR dotyczące poszczególnych przekazów. 3. Starać się przedstawić pozytywne uzasadnienie podejmowanych przez firmę decyzji/działań.
4. Pracować ze sprawdzonymi partnerami (media, analitycy).
5. Przygotowywać przejrzyste i zrozumiałe komunikaty giełdowe.
6. Wykorzystywać komunikat giełdowy do przekazania dodatkowych informacji.
7. Być dostępnym i otwartym na interesariuszy – odpowiadać na pytania i uwagi.
8. Nie lekceważyć żadnych sygnałów płynących z rynku.
9. Zawsze analizować przyczyny zmian kursu akcji.
Eliza Misiecka, Rowland Communications

Efekty
Partners for Financial Stability Program w kooperacji z U.S. Agency for International Development oraz East-West Management Institute opublikowało w 2003 r. wyniki piątego badania półrocznego „Survey of Investor Relations Online”, którego celem jest pomiar dostępności informacji o spółkach z krajów Europy Środkowej i Wschodniej, zamieszczonych na ich stronach internetowych w języku angielskim. Przebadane zostały strony internetowe 10 największych spółek giełdowych pod względem kapitalizacji z każdego z poszczególnych krajów regionu: Czechy, Estonia, Węgry, Litwa, Łotwa, Polska, Słowacja i Słowenia. Badania pokazują, że choć spółki zamieszczają coraz więcej informacji (95% spółek posiada strony internetowe), to wciąż wiele firm nie publikuje składu zarządów i rad nadzorczych oraz nie posiada wydzielonych stron poświęconych relacjom inwestorskim.
Aż 96% polskich spółek operujących na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych ma swoją stronę internetową, ale tylko 63% firm ma dział relacji inwestorskich. Informacje z zakresu relacji inwestorskich tylko w 32% przypadków dostępne są w języku angielskim. Również zakres tych informacji nie jest zbyt wysoki – do najpopularniejszych informacji należą: raporty roczne (68%), aktualności (67%), notowania akcji (43%) i archiwa informacji (32%). Tylko 35% spółek prezentuje po angielsku raporty roczne, a 26% – aktualności. Dobre wyniki w badaniu prezentują spółki największe, wchodzące w skład WIG20 oraz spółki z sektora telekomunikacyjnego, bankowego i media.
Źródło: www.fob.org.pl, http://www.pfcg.org.pl

WarsawScan 2003 – badanie NBC Public Relations
Badanie NBC Public Relations WarsawScan 2003 dotyczy jakości relacji inwestorskich polskich spółek giełdowych ze szczególnym uwzględnieniem spółek z indeksu WIG20. Badanie WarsawScan zostało przeprowadzone w oparciu o metodologię EuroScan, WallStreetScan i CitiScan, stosowaną przez londyńską agencję relacji inwestorskich Citigate Dewe Rogerson, która jest także współudziałowcem NBS w Polsce. Za najlepsze relacje inwestorskie wśród polskich spółek giełdowych została wyróżniona Agora S.A. Szczególnie doceniono rzetelność informacji dostarczanej inwestorom przez spółkę oraz dostępność zarządu. Spośród szefów firm giełdowych największym uznaniem analitycy oraz zarządzający aktywami obdarzyli Prezes Agory Wandę Rapaczyńską, przyznając jej tytuł Najbardziej Cenionego Menedżera Roku Spółki Publicznej za kwalifikacje, kreowanie wizji rozwoju firmy i poziom etyczny. Wysoko została oceniona również zawartość strony korporacyjnej Agory poświęcona relacjom inwestorskim.

KONKURS IR
W międzynarodowym konkursie miesięcznika Investor Relations Magazine za najlepsze relacje inwestorskie w kategorii: „Polska firma” 2004 nagrodę otrzymała Telekomunikacja Polska. Relacje inwestorskie TP prowadzone są na kilku płaszczyznach – Zarząd Firmy m.in. inicjuje i podtrzymuje dialog ze środowiskiem inwestorów w istotnych dla TP sprawach. Akcjonariusze mają możliwość komunikacji z członkami Zarządu podczas regularnych prezentacji, organizowanych przy publikacji wyników, podczas tzw. Roadshows. Departament ds. Kontaktów z Inwestorami jest w stałym kontakcie z analitykami oraz inwestorami, służy również pomocą w wyjaśnianiu kwestii związanych z działalnością Grupy TP. Oprócz TP, wyróżnienie otrzymały w tej dziedzinie także Pekao i Agora

Zdaniem eksperta
Budowanie dobrych relacji z inwestorami wymaga czasu, przemyślanej strategii i sporego wysiłku ze strony spółki, jednak takie działania na pewno przynoszą korzyści. Dzięki nim budowane jest zaufanie między spółką a akcjonariuszami i potencjalnymi inwestorami. IR ułatwiają – i co ważne – obniżają koszty pozyskania kapitału z rynku. Investor relations to również stały przepływ informacji między spółką, a jej otoczeniem, co na pewno pomaga inwestorom w grze na giełdzie i pozwala dokonać właściwej wyceny rynkowej spółki. Z naszych (GPW) obserwacji wynika, że spółki coraz bardziej dbają o to, by ich kontakty z akcjonariuszami, potencjalnymi inwestorami były bardziej otwarte, chociaż z drugiej strony – na co narzekają zwłaszcza dziennikarze – nie zawsze można dotrzeć do wszystkich informacji. Coraz więcej spółek giełdowych przestrzega również zasad ładu korporacyjnego (Corporate Governance, CG), czyli swoistego kodeksu etycznego regulującego m.in. relacje z otoczeniem spółki, prowadzenie walnych zgromadzeń, działalność rad nadzorczych i zarządów. Wszystko to na pewno podnosi wiarygodność spółki w oczach akcjonariuszy, inwestorów, a także mediów (jedna z zasad CG mówi o tym, że spółka powinna mieć wypracowane zasady i procedury kontaktu z mediami). Podsumowując: prowadzenie investor relations na pewno się opłaca!
Dariusz Marszałek, Dział Marketingu i Edukacji GPW

Supporter relations – IR dla NGO
Organizacje pozarządowe znajdują się w podobnej sytuacji jak spółki giełdowe, jeśli chodzi o pozyskiwanie środków finansowych. Dlatego w przypadku NGO można mówić o swoistym wykorzystaniu IR – prowadzonych przez przedsiębiorstwo w stosunku do inwestorów rozumianych jako grupa osób, instytucji i organizacje aktualnie lub potencjalnie dostarczające firmie kapitału. Zaadaptowane elementy relacji inwestorskich dla potrzeb organizacji pozarządowych Piotr Biernacki określa jako supporter relations (SR – relacje z osobami wspierającymi).
Podstawowym celem SR jest zdobywanie zaufania m.in. dzięki przedstawieniu celów i zasad działania organizacji w formie jasnego i zrozumiałego przekazu dla inwestorów. W tym celu można zastosować narzędzia takie, jak informacje o budżecie i raporty finansowe. Metody, strategie i techniki wykorzystywane w IR mogą być z powodzeniem wprowadzone i rozwijane w ramach SR. Chociaż przedsiębiorstwa różnią się od organizacji pozarządowych, jeśli chodzi o ich podstawową działalność (przynoszenie dochodu wobec poprawiania naturalnego i społecznego środowiska człowieka), wszystkie one mają jedną wspólną potrzebę: potrzebują środków niezbędnych do prowadzenia jakiejkolwiek działalności.
Źródło: Supporter relations, Piotr Biernacki,
http://www.pspr.org.pl/main/bank_wiedzy_art.php?nr=4

Linki do ciekawych stron działów investor relations
http://www.microsoft.com/msft/default.mspx
http://www.intel.com/intel/finance/
http://corporate.disney.go.com/investors/
http://www.ibm.com/investor/
http://www.hp.com/hpinfo/investor/
http://www.investor.bayer.de/116_home/home.php http://www.agora.pl/agora_eng/1,23729,722956.html?menu=16 http://symantec.pl/region/can/eng/invest/index.html http://www.impel.pl/relacje_inwestorskie_prospekt.php
http://www.londonstockexchange.com/en-gb/pricesnews/investorcentre/

Linki do organizacji branżowych i ciekawych stron o IR
http://www.niri.org/– instytut IR w USA
http://www.ir-soc.org.uk/index.asp?pageid=1– stowarzyszenie IR z Wielkiej Brytanii
http://www.ciri.org/– instytut IR w Kanadzie
http://nomm.com/ir.htm– wortal o IR
http://www.ironthenet.com/wipdefault.asp– wortal o IR
http://www.irwebreport.com/rankings/index1.htm– ranking stron www IR
http://www.ironthenet.com/static/ceesite/Home.html – wortal magazynu o IR

Lektura
1. Barbara Rozwadowska, Praktyka relacji inwestorskich w polskich spółkach giełdowych [w:] Marketing i Rynek, Nr 6/2003.
„Relacje inwestorskie to koncepcja, która narodziła się w Stanach Zjednoczonych ponad 50 lat temu, na rynkach zachodnioeuropejskich rozpowszechniona została w latach 80. XX w., do Polski natomiast dotarła w latach 90. Pojawienie się IR (skrót od Investor Relations) związane było z dynamicznym rozwojem rynków kapitałowych oraz wchodzeniem na giełdę coraz to nowych spółek, które zmuszone były konkurować o ten sam kapitał. Obecny wzrost zainteresowania tymi działaniami wynika ze spopularyzowania obrotu akcjami oraz traktowania ich jako formy inwestycji dostępnej także dla przeciętnego obywatela. Relacje inwestorskie to, najkrócej rzecz ujmując, zorientowana na dialog komunikacja, która zachodzi pomiędzy firmą a ściśle określonymi grupami adresatów (głównie inwestorami oraz środowiskiem opiniotwórczym). Działania te polegają na dostarczaniu informacji finansowych oraz realistycznym i obiektywnym przedstawianiu strategii firmy. Nie powinny one jednak ograniczać się do samych tylko faktów i danych liczbowych, lecz dążyć do wyjaśnienia całej sytuacji, przedstawiając ją w szerszym kontekście i to zarówno ekonomicznym, politycznym, jak i społecznym. Relacje inwestorskie to nieustanne podtrzymywanie kontaktów (także tych nieformalnych) oraz budowanie więzi z ważnymi strategicznie grupami”.

2. Ferne Arfin:
„Public Relations Finansów. Czego uczą nas doświadczenia największych przedsiębiorstw”, Warszawa 1998. „Książka ma publicystyczny charakter. Omawia zasady funkcjonowania public relations finansów na podstawie wywiadów przeprowadzonych z czołówką menedżerów i dyrektorów brytyjskiego City. Pokazuje, jak teorie dotyczące public relations finansów sprawdziły się na rozwiniętych rynkach, np. w Wielkiej Brytanii. Swoimi doświadczeniami i wiedzą dzielą się znani praktycy, dyrektorzy dużych firm: Archie Norman (Asda), Mick Newmarch (Prudential), Richard Giordano (British Gas), sir John Harvey Jones (ICI), sir Simon Hornby (W. H. Smith). Autorka – konsultant corporate communications z 20-letnim doświadczeniem na rynku europejskim i amerykańskim, specjalistka corporate affairs, dziennikarka współpracująca z „The Financial Limes” stara się uzyskać odpowiedź na pytanie, jak organizować działalność public relations finansów, aby osiągnąć maksymalne efekty. Książka adresowana jest do menedżerów wyższego szczebla, pracowników wewnętrznych komórek public relations, przyszłych specjalistów public relations.” (Merlin)