1 grudnia 2022 roku wystartowała ogólnopolska kampania „Żyj oryginalnie. Podrobione produkty. Podrobiony styl”, zorganizowana przez Forum Konsumentów. Ma ona zwrócić uwagę na temat podróbek, zniechęcić do ich kupowania i zmotywować do zakupu produktów oryginalnych.
Jak podają organizatorzy kampanii, z oficjalnych danych wynika, że nawet 20 proc. Polaków kupuje podrobione produkty*. Ponadto, wg Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności intelektualnej, 44 proc. młodych Polaków celowo kupiło podróbkę, z kolei 19 proc. świadomie uzyskało dostęp do pirackich treści**. Czytamy także, że ponad połowa (52 proc.) ankietowanych Europejczyków w wieku 15-24 lat twierdzi, że w ciągu ostatniego roku kupiła celowo lub przypadkowo podrobiony produkt w internecie, a jedna trzecia (33 proc.) miała dostęp do treści cyfrowych z nielegalnych źródeł.
Najczęściej kupowanymi podrobionymi rzeczami są ubrania, obuwie, kosmetyki, elektronika i zabawki.
Kampania „Żyj oryginalnie. Podrobione produkty. Podrobiony styl” ma na celu zwrócenie uwagi konsumentów na problem podrobionych produktów, zbudowanie świadomości tematu i zniechęcenie do zakupu rzeczy fałszywych i nakłonienie decydowania się na te oryginalne.
Na poziomie racjonalnym jako główny powód kupowania podrabianych produktów wymieniana jest oszczędność, wskazywane są też chęć posiadania czegoś ładnego, potrzeba lepszego samopoczucia oraz zaimponowania innym – dowiadujemy się. Okazuje się jednak, że prawdziwe przyczyny zakupu sfałszowanych rzeczy mają podłoże pozaekonomiczne. Z tego względu kampania odwołuje się do emocji konsumentów. Akcja pokazuje, że „kupowanie podróbek nie jest modne, jest wbrew oryginalności, którą każdy może budować po swojemu”. Jak twierdzą organizatorzy, racjonalne argumenty o łamaniu prawa oraz wspieraniu nieuczciwej konkurencji nie zawsze są skuteczne.
„Niestety, jak pokazują liczne badania i analizy, rynek podrobionych produktów na świecie jest bardzo duży i tracą na nim wszyscy: producenci oryginalnych produktów, budżet państwa oraz konsumenci, którzy często ponoszą duże ryzyko związane z niską jakością produktu/usługi, a nawet zagrożeniem zdrowia, kupując podrobione kosmetyki lub żywność” – wskazują organizatorzy kampanii. Okazuje się, że wg raportu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), handel podrobionymi i pirackimi towarami stanowi 3,3 proc. globalnego handlu, a wartość importowanych, podrobionych towarów na całym świecie wynosi ok 509 mld dol.
Kampania startuje w czasie przedświątecznych zakupów, kiedy to – jak podkreślają organizatorzy – warto szczególnie dokładnie przyjrzeć się kupowanym produktom i świadomie podejmować decyzje zakupowe. Akcja potrwa do 18 grudnia i ma dotrzeć do ok. 8 mln unikalnych użytkowników.
Jednym z elementów akcji jest specjalna strona internetowa zyjoryginalnie.pl, na której można znaleźć m.in. wskazówki, które mają pomóc zweryfikować oryginalność kupowanego przedmiotu czy informacje o tym, co powinno wzbudzić szczególną ostrożność podczas zakupów w sieci.
Partnerami akcji są: Polska Izba Handlu, Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego, UN Global Compact Network Poland, Amazon, Polskie Stowarzyszenie Branży Zabawek i Artykułów Dziecięcych oraz Stowarzyszenie Kobiety w Centrum, Administracja Celna Republiki Czeskiej.
Jak mówi Agnieszka Plencler, prezeska Forum Konsumentów, w planach jest dalszy rozwój projektu, zaproszenie do niego kolejnych organizacji i marek, by stworzyć platformę edukacyjno-informacyjną, a także cykliczną, międzynarodową kampanię informacyjną. (mb)
*Badanie UCE RESEARCH i SYNO Poland dla Grupy Modern Commerce, maj 2021.
** Raport EUIPO z zestawienia wskaźników dotyczących własności intelektualnej i młodych ludzi, 2022.