W mijającym roku działania z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu coraz częściej prowadziły nie tylko wyspecjalizowane w tym zespoły. Eksperci zauważają, że firmy do realizacji projektów z tego obszaru angażowały większość swoich wewnętrznych działów oraz starały się prowadzić edukację podwykonawców na wszystkich etapach łańcucha dostaw. 2018 rok był także pierwszym, w którym część przedsiębiorstw było zobowiązanych do przedstawienia rozszerzonych raportów niefinansowych, dzięki czemu zagadnienia CSR-owe znalazły się w sprawozdaniach największych firm w Polsce.
Iwona Kubicz, prezes Procontent Communication
Patrząc na 2018 rok z perspektywy kampanii z obszaru społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), należy podkreślić, że na tym polu zachodzą duże zmiany. Przede wszystkim kampanie edukacyjne i społeczne stają się jedynie elementem strategii CSR. Jest to w dużej mierze wynikiem upowszechnienia się raportów CSR-owych jako elementu obowiązkowego w raportowaniu dużych spółek i coraz bardziej biznesowego spojrzenia na kwestię CSR w firmach.
Dziś w programy CSR zaangażowane są prawie wszystkie zespoły w dużych przedsiębiorstwach. Działy zakupów starają się, by podwykonawcy budowali zrównoważony łańcuch dostaw, dbają też o to, by kupować lokalnie, przetwarzać surowce wtórne, inwestować w ekologiczne rozwiązania. Zespoły HR dążą do tego, by pracownicy działali na rzecz lokalnych społeczności, oszczędzali energię, budowali dobre nawyki zdrowotne, żywieniowe itp. Natomiast działy logistyki starają się ograniczać transportowanie produktów i wspierać lokalnych dostawców, a zespoły marketingu dbają o to, by ich produkty spełniały jakąś misję dla świata i przyczyniały się do jego zmiany.
Coraz częściej pod kątem budowania pozycji CSR dużych spółek oceniani są poddostawcy jako część łańcucha dostaw. Podwykonawcy są również edukowani w kwestii prowadzenia działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu w swoich firmach.
CSR często służy również budowaniu wizerunku dobrego pracodawcy. W kwestii działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu prowadzonych przez duże firmy coraz częściej pojawiają się wątki współpracy z lokalnymi społecznościami, edukacji na temat różnic kulturowych oraz wyrównywania szans kobiet w biznesie. Każdy z tych tematów wspiera trudną dla pracodawców w naszym kraju rekrutację. Należy jednak podkreślić, że wiele kampanii nazywanych wcześniej CSR-owymi nosi dziś zupełnie inne nazwy z obszarów dobrej reputacji firmy czy employer brandingu.
W miejsce CSR poza kampaniami wizerunkowymi pracodawców pojawia się również społeczny aktywizm prezesów spółek. Dziś takie osoby jak Elon Musk, Richard Branson czy Jeff Weiner pokazują, że ich opinie na temat tego, czym jest społecznie odpowiedzialny biznes, mogą realnie zmieniać postawy ludzi, którzy się z nimi identyfikują.
Agnieszka Kłopotowska, starsza koordynatorka ds. promocji i komunikacji w Forum Odpowiedzialnego Biznesu
Działania z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu można najprościej – bardzo uogólniając – podzielić na te skierowane do wewnątrz i na zewnątrz organizacji. Najistotniejsze i niezbędne dla prawdziwej zmiany biznesu na bardziej odpowiedzialny są działania wewnętrzne – dotyczące systemowych i strategicznych zmian. One jako takie są zwykle mniej podatne na chwilowe trendy, chociaż nie pozostają na nie obojętne. Już kolejny więc rok obserwowaliśmy wzrost zaangażowania biznesu we wspieranie różnorodności w miejscu pracy i coraz odważniejsze deklaracje odnośnie do celów środowiskowych organizacji. Coraz powszechniej słychać chęć przechodzenia na zasady gospodarki obiegu zamkniętego i większą odpowiedzialność biznesu na wszystkich etapach łańcucha dostaw, a także zwrot w kierunku idei/zasady zero waste.
Rok 2018 to pierwszy rok, w którym część firm było zobowiązanych do zaprezentowania rozszerzonych danych niefinansowych wynikających z unijnej dyrektywy. To także rok potwierdzający rozwój sprawozdawczości CSR czy zrównoważonego rozwoju, gdyż do Konkursu „Raporty Społeczne” po raz kolejny zgłoszona została rekordowa liczba publikacji. Od paru lat przybywa wydarzeń związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu – także rok 2018 był w nie bogaty. Dla Forum Odpowiedzialnego Biznesu najważniejsze były dwa wydarzenia – kwietniowe Targi CSR i konferencja z okazji 100-lecia praw wyborczych kobiet w Polsce.
Jednak wydarzeń dotyczących CSR-u i realizowanych w ramach koncepcji działań było wyjątkowo dużo, też ze względu na zaangażowanie biznesu w obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości i 100 lat praw wyborczych Polek. Nie bez echa przeszedł też grudniowy szczyt klimatyczny COP24 w Katowicach, przy okazji którego nie tylko odbyły się liczne spotkania poruszające kwestie odpowiedzialności biznesu za ochronę klimatu (ECC Green czy World Climate Summit-Investent COP), ale wiele firm – polskich i globalnych – ogłosiło, niekiedy bardzo ambitne, deklaracje prośrodowiskowe (np. IKEA, 3M, Nestlé, Henkel, Unilever).
Liliana Anam, menedżer zarządzający CSRinfo
2018 rok upłynął pod egidą Celów Zrównoważonego Rozwoju 2015-2030. Większość dużych organizacji edukowała się w tym zakresie, a odniesienie do tzw. SDGs można znaleźć w raportach niefinansowych, jak i strategiach CSR/zrównoważonego rozwoju. W tym roku również Polska prezentowała swój raport z postępów na szczycie ONZ w Nowym Jorku. Cele stanowią pewien kompas wskazujący firmom możliwe pola działania przy tworzeniu przez nie strategii zrównoważonego i odpowiedzialnego biznesu.
W tym roku skalą wybijają się zagadnienia środowiskowe. Przetaczające się przez Polskę pożary składowisk odpadów zwróciły uwagę na luki prawne i potrzebę uszczelnienia systemu w tym zakresie. Drugim tematem obok odpadów, który już kolejny rok elektryzuje Polaków, jest smog i działania na rzecz podniesienia jakości powietrza. W związku ze strategią unijną i nowymi przepisami, uwaga firm zaczyna zwracać się ku gospodarce cyrkularnej i zmianom, jakie może przynieść w prowadzeniu biznesu. Natomiast koniec roku to szczyt klimatyczny w Katowicach, który stanowił dla firm okazję do ogłoszenia krajowych lub globalnych zobowiązań i inicjatyw.
2018 rok był pierwszym rokiem obowiązkowego raportowania niefinansowego wprowadzonego przez nowelizację Ustawy o rachunkowości. Dzięki niemu obszary społeczne i środowiskowe znalazły się w sprawozdawczości największych firm w Polsce. Raporty, w zależności od spółki, prezentowały bardzo różny poziom. Ministerstwo Finansów pracuje w tej chwili nad oceną wdrożenia i pierwsze wyniki w tym zakresie będziemy mieć w I kwartale 2019 roku. Niestety obowiązkiem nie są objęte nienotowane na giełdzie spółki Skarbu Państwa.
W 2018 roku firmy pracowały nad kodeksami postępowania i rozbudowywały infrastrukturę etyczną. Wzmocnienie systemów przeciwdziałania korupcji było spowodowane w części planami zmian prawnych.
Firmy koncentrowały się również na podnoszeniu jakości swoich praktyk w miejscu pracy. W tym wybijały się dwie linie: employer brandingu oraz różnorodności. Karta Różnorodności jest najszybciej rozwijającą się inicjatywą wśród projektów CSR.
Zebrał Mariusz Borowik
